سەرجان قابەت ۇلى

A.شىبىشگۇل: سۋىرىلعان وسەككە بەيىمدەۋ بەلگىلى مەكەمەنىڭ قىزمەتكەرى.

B.سۋجۇقپاس: ىشكىشتەۋ، قۋشىكەش، جالقاۋ قىزمەتكەر.

C.كەنجەقارا : مەكەمە باستىعى ، عىلمىي ادام ،ارىق ۇزىن بويلى.

D.مىرجىقباي: مەكەمەنىڭ كونە قىزمەتكەرى ،ءجىبى تۇزۋ ادام.

ساحاناعا شىبىشگۇل بۇرالا باسىپ شىعادى، ىيىعىندا سومكە ، ارتىنان سۋجۇقباس مىسقشا باسىپ  كەلىپ ، A نى ەكى بۇيىرىنەن قىسىپ قالادى، باج ەتە تۇسكەنA

A: ويباي ....   ەي قويشى ەي ! سەن- اق ۇستىپ جۇرەدى ەكەنسىڭ ، ار، جۇرشى ءوزىڭ تەكە ساسىماي ....

B: شىبىشجان نەمەنە ، ەل امان جۇرت تىنىش پا؟

A: تىنىش بولماي جاۋ شاپتى دەپ بەدىڭ ؟ وي راس باستىقتار جوقتا تەلەفون جالعاپ الاينشى، ( تەلەفون سوعام دەگەندە سومكەسىنىڭ باۋى ۇزىلىپ كەتەدى) – ويباي مىناسى شىرىپ كەتكەن بە؟ - ۋاي     ۋاي  ... ۋاي ءسىز كىم؟  ۋاي شاڭكىشگۇلسىڭ بە؟ جاقسىمىسىڭ ؟ سالەمەت پە؟ اي قاتىن ءوزىڭ جوقسىڭ عوي ؟ ا.. نىيكالايدىڭ كۇمىس قۇمانى قۇساپ كورىنەي كەتتىڭ عوي ، نەمەنە ، بارمىسىڭ ەي؟ جاقننان بەرى ءوسەك-پۇسەكتەن نە بار؟ نەمەنە ...ا... قويشى ارى رەنجىي قالدىڭ با؟ جوعا سەنى ءوسەكشى دەيتىن مەنى جىن سوعىپپا سوعىردايىن، دەسەدە انا كىسىلەرگە ءبىر تابان جاقىنسىڭ دەگەندەي ، يا باۋىر باسىپ قالدى دەگەندەي، پايدالى ءوسەك-پوسەكتەن بىردەمە شىعاما دەپ، نەمەنە توسەك دەيدى، قويشى ارى توسەكتە باسىڭ قالعىر قۋ قاتىن ، ءوسەك دەيمىن ءوسەك، ......  يا...يا.. نەمەنە... كەنجەقارا  ءوشىپ ورنىنا مىرجىقپاي شىققالى جاتىر دەيدى .

B: - نەدەيدى ويباي! اكەلشى تەلەفوندى.. اكەلشى...بەرى...

A: ەي تۇراتۇرشى ەي، سۋىردىڭ ايعىرىنشا ەنتەلەمەي، انىقتاپ سۇراپ الايىن،( ءولەۋسىرەپ) ءاي شاڭكىشجان مىنا ءوسەكتى انا كىسىلەر جاعىنان ەستىگەن شىعارسىڭ ءا ، ە...ە   ..كەشە كەشتە ،ساعات ون ەكىدە، جاقان اعانىڭ بولمەسىندە ( سىڭعىرلاي كۇلىپ) – ءاي قاتىن سەن-اق وسى ءوسەك بىتكەندى ىلعىي تۇندە ەستىپ جۇرەسىڭ ءا ؟ ءاي ..جوعا رەنجىي قالدىڭ با ؟ قالجىڭ قالجىڭ.. ال ءا ساۋ بول....( كەۋدەسىن ۇستاپ مەلشىيىپ قالادى، سۋجۇقپاس الاقانىمەن ونىڭ بەتىنىڭ الدىن قارماپ)

B: نە بوپ قالدى ەي؟ شىبىشبايدىڭ شىبىينشا مىلقىيپ قالدىڭ عوي، ارتى تىنىش پا؟

A: مىلقىيپ دەيسىڭ بە؟ مىنا وسەكتى ەستىسە ،ء سىزدىڭ انا قارا بايبىشەڭىز قاتىپ قالار اۋەلى ەستىدىڭىز بە؟ كەنجەقارا ءوشىپ ، ورنىنا مىرجىقباي شىققالى جاتىر دەيدى.. ويباي...!

B: ە... ەندى ەستىپ تۇرمىز عوي، سۇمدىق سوندا راس پا ەكەن ەي مۇنىسى؟

A: راس بولماي نەمەنە ، ءالگى قاتىننىڭ كەشە كەشتە جاقان اعانىڭ جاتاعىندا ەستىدىم دەپ بۇرالىپ تۇرعانىن ەستىمەدىڭ بە؟ تىشقان الاتىن جاپالاق قۇساپ، قايداعىنى ەستىپ جۇرەدى، سايتن العىر....

B: سونى ايتام ، ءبىز بۇرىن كەنجەقاراعا جاعاتتاپ، مىرجىقبايىڭدى مەنسىنبەي جۇرۋشەك، قۇرىدىق ەندى، قۇرىدىق.....

A: سونى ايتپايسىڭ با...ويباي سۋەكە كەنجەقارا كەلە جاتىر ( اۋەنى وزگەرەدى)

B: ( شورت وزگەرىپ) كەلە بەرسىن ، ول كەشەگى قارااعاڭ ەمەس، قاتارداعى قارا تۋلاقتا باياعى....

A: ( جىگەرلەنىپ) يا جارماعىر...

C: ( ساقاناعا شىعادى) يا..شىبىسگۇل، سۋجۇقپاس بۇگىن ءوزى ەرتە كەلىپ الىپ سىڭدار عوي، جوسپار بوينشا ،تۇستەن كەيىن، جىلدىق قورتىندى جىينى اشىلادى، جولداستارعا قۇلاق قاعىس ەتىپ قويايىن.

B: ( قىيقىلداپ كۇلىپ جاقاتپاي) – قۇلاق قاعىس ەتىپ دەيدى... نەمەنە كەنجەقارا سەن ءوزىڭنىڭ ءوشكەلى تۇرعانىڭدى ەستىمەدىڭ بە؟ سەن بۇگىننەن باستاپ  قاراعاڭ ەمەس قاتارداعى قارا تۋلاقسىڭ، ....

A: ( ەرنىن شىعارىپ) سونى ايتام جارماعىر، پىرەنسيپ، پىرەنسىپ-دەپ  مازا بەرمەۋشى ەدى ،  ،ەندى انا پىرەنسىبىڭىزدى ءوزىڭىزدىڭ بايبىشەڭىزگە بارىپ ايتىڭىز، تىپتى استاۋبايدىڭ ات اعاشىنشا يرىلىپ الىپ قۇلاققادا مازا بەرمەشى ەدى ، ساۋاپ بولدى.

C: - ە،، نەمەنە  تىلدەرىڭە تەرىسكەن شىعىپ، اۋىزدارىڭ  ارتىنا اينالىپ كەتكەننەن ساۋ ما؟ وسى كەشە عانا ەمەسپەدى، قاراعا وسى سىز كەرەمەت ادامسىز عوي، اناۋ قارا شوقىداي قازدىيعان بويىڭىز، قارا ەرتىستەي قايماقتى ويىڭىز بار - دەپ جامپىلدەپ جۇرگەندەرىڭ، بۇگىن نە جەتە قالعان....

B؛( قىيقىلداپ مىسقىلداي كۇلىپ)- ح...م... قارا شوقى شىلىن، قارا شوقىدان ساداعا كەت.

A:(اۋزىن باسىپ قىيقىلداپ) – سونى ايتام مىنا تۇرعان لاستىعا جەتە الماي وتىرىپ، وسى ۇكىمەت ءىسىنە پاك بولامىز، جاماندىقتان ساق بولامىز - دەپ ءوزىمەن قويماي ءوزگەنىدە مايلى شومىشتەن قاعىپ، ءاي تىپتى انا جىلى جىلمعا تۇسكەن قامىسبايدىڭ قارا سىيرىنشا بۇراتىلىپ ، سۇيكەنبەيتىنى جوق، باسقا ەلدىڭ باستىقتارىن قاراشى، قارنى قاباقتاي ، بەتى تاباقتاي ماي تىققان ءىشەكتەي  جۇتىنىپ تۇر ءانشەيىن،

C: ءاي .. سەندەر نەمەنە جىلدىق باعالاۋ اشىپ تۇرسىڭدارما ؟ جوق ءالدە مەنى سوتقا تارتىپ تۇرسىڭدار ما؟

B: - تارتساق تارتامىز ،اششاق اشامىز، بەتىڭە قارامايتىن قۇداي ەمەسسىڭ عوي....

A: -سونى ايتام...

B:- جىيىن بولسا بولدى، ءاي سۋجۇقپاس قالعىماي وتىر ، ءاي سۋجۇقپاس تاعى ءىشىپ العانسىڭ با؟ كوزىڭ قۇردىڭ ارتى قۇساپ كەتىپتى عوي، بۇيتە بەرسەڭ قاشان ايتتىڭ دەمە وسى اراقتان ولەسىڭ-دەپ مازا بەرمەيدى، نەمەنە ىشكەندە سەنىڭ ەگىنىڭە تۇستىم بە؟

A: سونى ايتام ، ءىشسە ءوز ايلىعىنا ىشتى...

B:- ءيا.. ءىشسەك ىشەمىز ، ءولسەك ءولەمىز..( اۋزىن باسا قويىپ) ولمەيمىز...

A: - سونى دەيمىن، ءوزىنە بىر قارامايدى، شاعاننىڭ شوشىرەسى قۇساپ قۇلاعى قالقىيىپ اپ ەستىمەيتىنى جوق، - نەمەنە شىبىشگۇل اتا- ەنەڭ مەن بىراز تۇسىنبەستىك بارما ؟ قالاي دەيمە....

B:- يا وندا نەسى بار دەشى قارا تۋلاقتىڭ...

A:- ۇلكەندەردى باعۋ ەندىگى جاستاردىڭ بورىشى- دەپ دانىشپانسىيدى، نەمەنە مەن ول ەكەۋىن سىيىرداي قىلىپ بەسىككە بولەپ تەربەتەيىن بە؟ جوق ءالدە ەمىزەين بە؟

B: ( مىرس ەتىپ)- ءوز اتا- ەنەسىن موينىنا مىنگىزىپ  جۇرگەندەي ...

A: -سونى دەمەيسىڭ بە....

C: ( جاعاسىن ۇستاپ) – قۇداي- اۋ مىنالارعا نە جەتكەن ەي؟ مەنى اناعاندا ،مىناعاندا تەڭەپ ادام قاتارىنان شىعارىپ جىبەردى عوي.....

A+B: ( قوس داۋىستا مىرس ەتىپ كۇلىپ) ادامشىلىن.....( تاعى دا قوس داۋىستا) سونى ايتام

C: ءاي جولداستار مەندە كەمشىلىك بولسا ،تۇستەن كەيىن جىيندا  ايتىڭىزدار ، سوندا كەزىگەلىك..( كەنجەقارا بۇرىلىپ جۇرەدى) ( ەكەۋى شىيقىلداپ – قىيقىلداپ كۇلىپ،ارتىنان..)

B: - ەي قارا تۋلاق ... ەي...ەي تۋلاق.....

A: ەي.... قاتقان قارا ...  ( قىيقىلداپ كۇلەدى)

B: ( شىبىشگۇلگە بۇرىلىپ)- قاتىردىق   ءا...

A:- شەرمىزدەن بىر شىقتىق قوي  جارماعىر( ەكەۋى كۇلىسەدى)

B:- بەتىن ايداي قىلدىق قارا تۋلاقتىڭ....( وسى كەزدە مىرجىقباي ساقاناعا كەلە جاتادى)

A: ويباي  مىرجىقباي.... ( اۋزىن باسىپ) .. مىرزااعا كەلەجاتىر مىرزااعا، تەز سالەم بەر....

B: ( الدىنان جۇگىرە شىعىپ) – ا...س..سالاۋ ماعۇلايكوم مىرزا  اعا ،امانسىز با؟ كۇيلى جۇرسىزبە؟

D: ( تاڭىرقاي ) – نەمەنە جاڭا كورىپ تۇرسىڭدار ما؟ باعانا عانا جولعاسىپ ەدىك عوي..

A:- ويباي و.. نە دەگەنىڭىز مىرزا اعا ، اماننىڭ ارتىقتىعى بولاما؟ سالەمەت جۇرسىز بە؟ ءالگى ۇيدەگى اقشاباقتاي التىن جەڭگەمىزدىڭ دەنساۋلىعى تاماشا ما؟

D: ( تاڭىرقاپ) – وي اكاۋ مىنالارعا نە جەتكەن.......... ءا....

A: ويبوي نە جەتۋشى ەدى ، مىرزا اعا ، شۇينشى... شۇينشى....

B: - يا شۇينشى ،شۇينشى سىز ءوسەتىن بولدىڭىز.....

D: ( تۇسىنبەي) – ءوسەتىن دەيدى......

A:- يا اعاي سىز وسپەگەندە كىم وسەدى، بەينەڭىزدەندە بەلگىلى عوي، قوجاناسردىڭ زىيراتىنداي..( اۋزىن باسا قۇيىپ)..جو.. جوق قوبىلاندىنىڭ نايزاسىنداي سىرقتاي بويىڭىز تۇرعاندا سىز ءوسپەي كىم وسەدى؟ قۇداي- اۋ باسىڭىزدا باسقالاردان باسقاشا ەكەن- اۋ اعاسى ( ەنتەلەپ بارىپ ماڭدايىنان سۇيىپ الادى)

D:( شوشىنا شەگىنىپ ) وي.. قوي... بالا... قوي....مىنالاردى جىن سوققان با؟

B: - جوعا مىرزا اعا بىز سىزدى بۇرىننان جاقسى كۇرەمىز ، اكەلشى ماڭدايدى ( سۇيمەك بولىپ ەنتەلەيدى)

D:( كەۋدەسىنەن يتەرىپ) – ءاي بولدى توقتات ، توقتات.. ۇي ءوزى تۇرا تۇرشى قارەكەڭ كەلمەدى مە وسىندا ؟

B: ( مىرس ەتىپ) – قارا تۋلاق پا؟ ونى نە قىلاسىز.....

A: - يا ونى نە قىلاسىز اعا ، ول ءوشكەن ادام عوي ،سىز بولساڭىز بولدى ءبىزگە....

B: يا يا مىرزا اعا ونى نە قىلاسىز ، ءوشكەننىڭ اتى ءوشكەن عوي ، قاتقان تۋلاق قاي قارىققىلار دەيسىز ....

D: ءوشتى دەيدى،  قايداعى وسەكتى ەستىپ الىپ ، قانجىلىك بولاسىڭداردا جۇرەسىڭدەر ، بۇگىننەن باستاپ كەنجەقارا جولداس وسى مەكەمەدە جالعاستى باسشىلىق مىندەت ءوتەيدى ءارى بۇرىنعى كورنەكتى ناتيجەسى ۇشىن بىر دارەجە ەڭبەك اقىدا قوسىلاتىن بولىپتى ، مىنە جوعارىنىڭ قۇجاتى( قولىنداعى جۇجاتتى ۇسىنادى)

A: ( قۇجاتى جولىپ الىپ) البستى- اۋ نە دەيدى؟

D: انىق كورىپ الىڭدار ەكەۋىڭ  ( شىبىشگۇل قۇجاتتى وقىپ ا.....-دەپ سۋجۇقپاستىڭ الدىنا تالىپ تۇسەدى)

D: -وي مىناعان نە بولدى ەي........

B: - باسە مەن بىردەمەنى بىلگەم ، قايران قارتاۋداي قاراعام - اي، ( مىرجىقپايعا الاكوزىمەن قاراپ) ءاي نەمەنەگە قارايسىڭ ەي، تۇمسىعىڭدى تەگىستەپ جىبەرەيىن بە؟ ( ول قۇشاعىنداعى شىبىشگۇلگە بۇرىلىپ) – ويباي ەسىڭدى جىيشى ..... شىبىش....

A: ( ەسىن جىيىپ )- و..ح   .... قايران قارا تاۋىم -اي ( ەكەۋى ءبىرىن - ءبىرى سۇيەپ كەتۋگە ىڭعايلانادى ، الدىندا تۇرعان مىرجىقبايدى ىيتەرىپ جىبەرگەن شىبىشگۇل)

-يىرىلمەي بىلاي تۇرشى - دەپ شىعا جونەلەدى....

D: - قۇداي-اۋ جىن سوققان ەكەن مىنالاردى ، بۇل ارادان مەندە جوعالايىن ،شالىعى تىيپ جۇرمەسىن ، وڭكەي حامولەندەر.... ( ساحنادان تۇسەدى)