ءداريعا-اي سول كەز

(شاعىن ەسسە)

جارقىن سولتاش ۇلى

مەنىڭ بولەش اعامەن تانىستىعىم تىم ەرتە ەمەس، ول كەزدە مەن ءۇي- ءۇيدى ارالاپ، سىمدى تەلەۆيزيانىڭ ايلىق كورۋ اقىسىن جياتىنمىن. بولەش اعانىڭ ءۇيى ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ ارتىنداعى ءبىر كوشەدەن كەيىن وتىراتىن. اي سايىن ۇيىنە تەلەۆيزوردىڭ كورۋ اقىسىن العالى بارعانىمدا، كۇلە ەسىك اشىپ وتىرۋعا ءىلتيپات ەتىپ تۇراتىن وسى كىسىنى ءوزىم ءبىر ءتۇرلى جاقىن كورەتىنمىن. ويتكەنى مەن كورۋ اقىسىن ءتۇس پەن كەشتە، ياعني ەل قىزمەتتەن ءتۇسىپ ۇيىنە قايتقان ۋاعىندا جياتىن بولعاندىقتان، كوپ ساندى ادامدار ءوزى بىرەر ساعاتتىق دەمالىسىندا اقشا سۇراپ كەلگەن مەنى تىم جاقتىرا قويماي، تىجىرىنا قارسى الاتىنى تابيعي ءىس ەدى. ءبىراق ءار رەت بارعان سايىن امان- سالەمنەن سوڭ بولەش اعا:

_ ءيا، تاعى كەلىپ قالدىڭ با؟ ءبىر اي تاعى وتە شىقتى ءيا، ۋاقىت نەتكەن تەز دەشى. ال، كەلىپ وتىرا قال ۇستەلدىڭ شەتىنە، اقشاڭدى سودان كەيىن الساڭدا كەش ەمەس. مىنا بالاعا شاي قۇيىڭدار، _ دەپ مەنىڭ قىزمەتىمنىڭ قاربالاس ەكەنىن بىلە تۇرا، داستارقاننان ءدام تاتىرىپ بارىپ كەتۋىمە جول قوياتىن.

مەن ول كەزدە بولەش اعانى تەك اقىن دەپ ەستىگەنىم بولماسا، ولەڭدەرىن وقىپ كورمەگەم. اعانىڭ وسىنداي قوناعۋار، جايدارلى بەينەسى مەنى ول كىسىنىڭ ولەڭدەرىن وقۋىما اسىقتىرا بەردى. وسىدان ءبىراز كۇندەردەن كەيىن كىتاپ وقيتىن ءبىر دوسىمنان «قۋالاي سوققان قوڭىر جەل» اتتى جيناعىن سۇراپ الىپ وقىعان سوڭ، ول كىسىنىڭ ناعىز ليريك اقىن ەكەنىنە كوز جەتكىزدىم. جيناقتى باس الماي نەشە قايتارا وقىپ شىققاننان كەيىن بولەش اعاعا دەگەن قۇرمەتىم ءتىپتى دە ارتا ءتۇستى. ويتكەنى جيناقتىڭ ىشىندەگى ولەڭدەر سونداي تارتىمدى، باستاپ وقىعاندا- اق كىتاپ بەتىندەگى جازۋلار كوزىڭدى ءوزى جەتەلەپ، قاي ۋاقىتتا اياعىنان شىققانىڭدى بىلمەي قالاتىنداي، بەينە اباي اتامىز ايتقانداي ناعىز تىلگە جەڭىل، جۇرەككە جىلى تيەتىن جىرلار. ولەڭنىڭ قۇدىرەتى دەگەن وسى شىعار، وسىدان كەيىن قىزمەتتەن تىسقارى ۋاقىتتادا ول كىسىگە ءجيى كەزىگىپ، امان- سالەم جاساپ تۇراتىن بولدىم. دوسىم ارتىنان سول كىتابىن نەشە قايتارا سۇراسادا ءتۇرلى سىلتاۋلار ايتىپ، سول بويى قايتارماي قويدىم.

بىرنەشە جىلدان كەيىن بۇرىنعى جەر ۇيلەرىمىز بۇزىلىپ، ورنىنا قابات تۇراتىن بولدى دا، بولەش اعانىڭ ۇيىنەن الىستاپ كەتكەندىكتەن ول كىسىمەن ءبىر تالاي ۋاقىت كەزىگە المادىم. تەلەۆيزور اقىسىن دا تۇرعىندار وزدەرى اپارىپ تاپسىراتىن بولعاندىقتان، مەندە ءۇي- ءۇيدى ارالاپ اقشا جيعاننان بوساپ، راديوعا الماسىپ باردىم. ءبىراق اراسىندا ۋاقىت شىعارىپ اقىن اعاعا بارىپ امان- سالەم جاساپ، ولەڭ جايلى تالىمدەرىن تىڭداپ، ول كىسىنى وزىمە ۇستاز تۇتىپ ءجۇردىم.

بەرتىن ول كىسىنىڭ دەنساۋلىعى جاقسى بولماي قالعاندىقتان، ماعان ءوزىنىڭ جازىپ جۇرگەن ولەڭدەرىن كومپيۋتەردە تەرگىزىپ تۇراتىن بولدى. قازاق ءتىلىنىڭ ەملەسىنەن ءبىراز حابارىم بار بولعاندىقتان، قاباداعى قولىنا قالام ۇستاپ جۇرگەن كوپتەگەن اقىن اعالار باسپاعا بەرەتىن شىعارمالارىن ماعان تەرگىزىپ، دايىن تۇرعان شىعارمالارىنىڭ ەملەسىن قايتالاي كورسەتىپ الىپ جۇرەتىن. سول ورايدا مەن بولەش اعانىڭ باسپاعا دايىنداعان كوپتەگەن ولەڭ، سىن- ماقالالارىن تەرىپ، ول كىسىنىڭ شىعارمالارىمەن، تۇنىق سەزىمگە قۇرىلعان ليريكالارىمەن اناعۇرلىم تانىس بولا باستادىم. بولەش اعانىڭ ليريكالارى ويعا قونىمدى، ءبىر وقىعاندا ەستە قالارداي ىقشام دا كوركەم جازىلاتىن. وقىپ الىپ ەرىكسىز، مەندە وسىلاي ولەڭ جازسام دەگەن وي كەلەتىن ميىما. ءبىراق ءتاڭىر ونداي ونەر سيلاماعاننان كەيىن تەك وقىپ قانا تامسانىپ قويۋدان ارى بارا المايتىنمىن.

ءبىر كۇنى بولەش اعا ماعان تەلەفون شالىپ، كەڭسەسىنە كەلىپ كەتۋدى ايتتى. دەرەۋ بارا قالدىم. بۇل بولەش اعانىڭ دەمالىسقا شىعىپ، «اعاجاي زاڭنان كەڭەس بەرۋ ورنىندا» ادۆاكات بولىپ جۇرگەن كەزى ەدى. قانباسىم دەگەن پالەدەن دەنساۋلىعىندا ءبىراز اقاۋ بولعانىمەن، زاڭ- بىلىمنەن ءسال دە بولسا كەنجە قالعان ۇلتىمىز ءۇشىن ۇيىندە جاتپاي، قارلىعاشتىڭ قاناتىمەن سۋ سەپكەندەي شىجاق بولىپ جۇرگەن بولەش اعاعا ءباز بىرەۋلەردىڭ پىش- پىشتاعان سوزدەرى دە از بولعان جوق. ءبىراق سول كەزدە زاڭ بىلمەگەندىكتەن ۇقىق- مۇددەسى تاپتالعان كوپتەگەن مالشى- ديقاندارىمىزدىڭ زاڭ ارقىلى، جۇيەدەن بولەش اعانىڭ كەڭەسى ارقىلى وزدەرىن قورعاپ العاندىعىنا ەشكىم دە كوز جۇما المايدى. بارسام، ىشكى بولمەدە ءبىر ەر مەن ايەل جەر داۋىنا ارىز جازدىرعالى كەلىپتى. مەنىڭ سالەمىمە تەك ءبىر قاراپ قانا اۋزىن جىبىرلاتقان اعا، وتىرا تۇر دەگەندى يەگىمەن مەڭزەدى. اۋىزعى بولمەگە شىعىپ ەكى كىسىلىك ساپاعا جايعاستىم. ەكەۋىنىڭ ارىزىن اسىقپاي تىڭداعان بولەش اعا بەرگى بولمەگە شىققان سوڭ ماعان، «ال، باستاپ جاز» دەپ بۇيىردى. مەندە كومپيۋتەردىڭ الدىنا بارىپ وتىرا بەرە، جازدىراتىن ارىزدى ايتا جونەلدى. ءتىل تاقتانى تىرسىلداتىپ ارەڭ ۇلگىرىپ تەرىپ جاتىرمىن. اراسىندا الگى اپايىمىز بىرەر اۋىز ءسوز قوسىپ قالىپ ەدى، «ءاي، سەن تۇرا تۇرشى، الگىندە ايتتىڭ ەمەس پە، ءبارى ۇعىنىقتى بولدى، ەندى نازاردى بولمەي تىنىش وتىر» دەپ ءتۇيىپ تاستادى. ارتىق ءسوز قىستىرعانىنا ۇيالىپ قالعان ول ۇندەمەي ىشكى بولمەگە قاراي كىرىپ كەتتى.

ارىزدى ىلەزىمدە جازىپ بولدىق، ەش مۇدىرمەي بەينە ءبىر كىتاپتان وقىپ وتىرعانداي باسىنان ءتۇسىپ اياعىنان ءبىراق شىققانىنا راسىندا تاڭعالدىم. جازىپ بولعان سوڭ، «ءاي، بالا، بەرى كەل، مىنانى ال دا سوتقا اپارىپ بەر. ەندى الباتى جۇگىرە بەرمەي سوتتىڭ شاقىرتۋىن كۇتسەڭدەر بولدى» دەپ كوبەيتىپ شىعارعان ارىزدىڭ ءبىر نۇسقاسىن ولارعا ۇسىنا بەردى. وڭىندە الگىندەگى اشۋدان جۇرناق جوق، اڭقىلداي كۇلىپ ولارعا ساتتىلىك تىلەپ تۇر.

كەيىن دە مەن اراسىندا ۋاقىتىم شىققاندا ول كىسىنىڭ ءتۇرلى ارىزدارىن كومپيۋتەردە تەرىپ بەرىپ ءجۇردىم. اراسىندا، «وسى سەن ماعان حاتشى بولساڭ بولادى ەكەن، جازۋدى ءارى دۇرىس، ءارى تەز تەرەسىڭ، ماعان سەندەي ءبىر قولعانات راسىندا كەرەك» دەپ كۇلە يىعىمنان قاعاتىن. ءيا، ول كىسىنىڭ قاسىندا بولىپ تاپسىرعان جۇمىستارىن ىستەۋدى مەندە قۋانا قابىلداعانىممەن، ءبىراق ۋاقىتىم جار بەرە بەرمەيتىن.

بۇل كەزدەر مەنىڭ بولەش اعامەن ءتىپتى دە ىشتەسە ارالاسىپ جۇرگەن كۇندەرىم ەدى. بولەش اعانىڭ كوپتەگەن سىن- ماقالالارىن، باسپاعا بەرەتىن ولەڭدەرىن مەن وسى ۋاقتاردا ءجيى- ءجيى تەرىپ تۇردىم. ءوزى دە ماعان سەنىم ارتا:

_ ءبىزدىڭ ۇل دا تەرەدى، ءبىراق وندا ۋاقىت جوق، ايتەۋ ساعان ۇيرەنىپ قالعاندىقتان جازعاندارىمدى ساعان تەرگىزسەم الاڭسىز بولامىن. ويتكەنى سەن وتە مۇقيات، ەملەدەن دە قاتەلىك جىبەرمەيسىڭ، _ دەگەندە، ول كىسىدەن ماقتاۋ ەستىگەنىمە وزىمشە مارسيىپ قالاتىنمىن.

بولەش اعا ەكىنشى ولەڭدەر جيناعىن وسى كەزدە دايىنداعان ەدى باسپاعا. ماعان اسىقپاي تەرگىزىپ، اراسىندا ۇيىمەدە كەلىپ ەكەمىز بىرلىكتە بۇرىنعى- سوڭعى جازىلعان ولەڭدەرىن رەتتەپ، جوندەپ باسپاعان دايىندادىق. «قۋالاي سوققان قوڭىر جەل» جيناعىن دا وسىعان قوسىپ كولەمدى ءبىر كىتاپ شىعارۋدى جوسپارلاعان بولاتىن. ءبىراق ءمالىم ءبىر سەبەپتەرمەن ول كىتاپ ءالى باسپا كورگەن جوق. ءيا، يگىلىكتى ءىستىڭ ەرتە- كەشى جوق قوي، الداعى كۇندەردە وقىرمانىن سۋسىنداتاتىنىنا سەنىمىم كامىل.

كەيىن بولەش اعا تاعى دا اۋىرىپ، ءجۇرىس- تۇرىسى قيىنداپ قالدى. ماعان ارا- تۇرا تەلەفون شالىپ، ءتۇرلى جۋرنالدارعا بەرەتىن ولەڭدەرىن مەن ارقىلى رەداكسياعا جونەلتىپ تۇراتىن. ءار رەت تەلەفون شالعان سايىن، مەنىڭ الدىن- الا «اسسالاۋماعالايكۇم اعا» دەپ وزانداي بەرگەن سالەمىمە تەك قانا، «جارقىن، امان با، ەل- جۇرتىڭ تەگىس امان جاتىرما؟» دەپ قىسقا قايىراتىن دا، ودان كەيىن جۇمىسىن ايتاتىن. ەكى قايتالاپ سۇراۋدى تىم جاقتىرا قويمايتىن، سول ءۇشىن ول كىسىنىڭ تەلەفونىن تىنىش جەرگە بارىپ وتە مۇقياتتىلىقپەن قابىلداپ، ايتقاندارىن ءبىر جولدا ۇعىپ قالۋعا تىرىساتىنمىن.

ءبىر كۇنى ماعان تەلەفون شالىپتى. قابىلداسام ار جاعىنان سىلىق- سىلىق كۇلەدى. ءيا، اۋىرىپ جاتقان كىسىنىڭ كۇلىپ قۋانىپ تۇرعانىنا مەندە كەڭىپ قالدىم دا، «وي، اعا، كوڭىلدىسىز عوي؟» دەسەم، «ءاي، جارقىن، مىنا جاقتا دارداي تالقى، داۋ بولىپ جاتىر، سوعان كۇلىپ جاتىرمىن» دەدى. ول نە تالقى دەپ سۇراۋىما ۇلگىرتپەي ىلە- شالا، «ساعان كەشەگى تەرگىزگەن تولعاۋىمدى لەپىرمەلى تولعاۋ دەگەنمىن عوي، سونى مىنالار <لەپىرمەلى دەگەن ءسوز ورنىنا تۇسپەگەن اتاۋ> دەپ ەكى جاققا ءبولىنىپ الىپ تالقى ورىستەتىپ جاتىر» دەپ تاعى دا كۇلىپ قويدى. «ال، ءسىز نە دەدىڭىز؟» دەسەم، «مەن ەشتەمە دەگەم جوق، تەك تىڭداپ قانا جاتىرمىن، _ دەدى دە كۇلكىسىن تيىپ قاتاڭ تۇردە، _ جارقىن، ءبىزدىڭ ءتىل قورىمىز، ءتىل بايلىعىمىز اسا مول. پوۆەست، رومان، پوەما، باللادا دەگەندەر تۇگەلدەي اعىلشىن تىلىنەن كىرگەن اتاۋ. وسىلارعا ءوز تىلىمىزبەن ءبىر- ءبىر ات قويىپ الۋىمىزعا ابدەن بولادى عوي، وسىنى ويلاستىرسا بولادى. لەپىرمەلى دەگەن ءسوز كوڭىل كۇيدى بىلدىرەتىن ءسوز عوي، اسا قۋانىشتى، كوڭىلدى تۇردە جازىلعان دەگەندى مەڭزەيدى. تولعاۋدىڭ مازمۇنى دا سونى بەينەلەپ تۇر. ورنىنا ءتۇسىپ تۇرعان وسىنداي اتاۋلارعا داۋلاسىپ ۋاقىتتى جەۋدىڭ قانشا قاجەتى بار؟ ايتپاعىم وسى ەدى، ال، امان بول» دەپ تەلەفوندى ۇزە سالدى.

بولەش اعا وسىدان ءبىر كۇن بۇرىن ماعان وتان تويىنىڭ 73 جىلدىعىنا ارناپ، «وتان تۋرالى ولەڭ» اتتى لەپىرمەلى تولعاۋىن تەلەفوندا جىبەرىپ، ەملەسىن كورسەتىپ العان بولاتىن. الگىندەگى ايتقانى وسى تولعاۋدىڭ «لەپىرمەلى تولعاۋ» دەپ اتاعانىنان شىعىپ تۇرعان تالقى ەكەنى ەسىمە ەندى ءتۇستى.

وسى ۇستەگى جىلى ءتورتىنشى ايدىڭ ىشىندە بولەش اعا ماعان ءۇنحاتتا، «ۇيگە كەلىپ جاڭادان جازىلعان ولەڭدەرىمدى رەتتەپ، كومپيۋتوردە تەرىپ جيناقتاپ بەرسەڭ» دەپ ءسوز قالدىرىپ قويىپتى. ول كۇنى مەن قىزمەتتە بولعاندىعىم ءۇشىن، ەرتەڭ بارايىن دەدىم. بۇل كەزدەر اعانىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاپ، تەك ۇيىندە عانا ءجۇرىپ- تۇرىپ جاتقان كەزى ەدى.

ەرتەسى ۋادەلى ۋاقىتتا جەتىپ باردىم. قاشاندا كۇلە قارسى الاتىن اعا اۋرۋ جانىن قيناپ تۇرسادا سول ادەتىنەن جاڭىلعان جوق. مەنى وتىرۋعا ۇسىنىس ەتىپ جىگى جاپار بولىپ قالدى. امان- سالەمنەن سوڭ ماعان:

_ جارقىن، انەۋ سومكانىڭ ىشىندە قويىن كومپيۋتەر تۇر، سونى الىپ اش تا، ءوزىڭ مەنىڭ قاسىما تاياۋ وتىر. وسى جولعى ساعان تەرگىزەتىنىم انشا كوپ دۇنيە ەمەس، جۋىقتان بەرى جازعان ولەڭدەرىم ەدى. جامان ايتپاي جاقسى جوق، ولاي- بۇلاي بولىپ كەتسەم، ارتىمدا شاشىلىپ قالماسىن دەپ جيناقتاپ قويايىن دەگەنىم. ۇرپاقتارىم كەرەگىنە جاراتىپ باسپاعا بەرسەدە دايىن تۇرسىن دەپ سەنى شاقىرتتىم، _ دەدى ءبىر ءتۇرلى مۇڭايىڭقى بەينەدە.

كەڭسىرىگىم اشىپ، كوزىمە لىق ەتىپ جاس كەلدى. ونىمدى بىلدىرتپەي كومپيۋتەردى اشقان بولىپ تۇقىرا بەردىم. اقىن اعانىڭ اماناتى راسىندا انشا كوپ ەمەس ەكەن. تۇسكە دەيىن تەرىپ رەتتەپ، بارماق دەسكاسىنا كوشىرىپ بەردىم. اسا ريزا بولعان اعا تاعى دا:

_ وسى جيناقتارىمدى باسپاعا ۇسىنسام، سوڭىنا رەتتەپ تەرگەن جارقىن سولتاش ۇلى دەپ سەنىڭ دە اتىڭدى قوستىرام عوي، _ دەپ ادەتىنشە ارقامنان قاعا كۇلىپ قويدى.

_ وي، اعا، مەن تەك كوشىرۋشىمىن عوي. وسى ولەڭدەرىڭىز باسپا كورسە ءبارىمىزدىڭ دە ماقتانىشىمىز. ءتۇس تە بولىپ قالعان ەكەن، _ دەپ اقىرىن قايتۋدىڭ ىڭعىلىن ءبىلدىرىپ ەدىم:

_ قايتقانىڭ نە، تۇستە وسى ارادان تاماق ءىشىپ ءبىراق قايتاسىڭ. تۇستەن كەيىن بۇرىنعى ولەڭدەردەن تاعى دا الاتىنىن الىپ، قوساتىنىن قوسىپ ءبىراز رەتتەۋ جۇرگىزەتىن جەرلەرى بار، كۇندە شاقىرىپ تۇرۋعا سەنىڭ دە ۋاقىتىڭ جوق، نە بولسادا سولاردى ءبىتىرىپ بەرىپ ءبىراق قايت، _ دەدى. اقىن اعا بۇيىرىپ تۇرعان سوڭ مەندە ەرىكسىز بوگەلە بەردىم.

سونىمەن تۇسكى تاماق ىشكەن سوڭ تاعى دا كومپيۋتەردىڭ الدىنا شۇقشيدىم. ول كىسى دە قاسىمدا وتىرىپ الىپ، جانىن قاجىتقان اۋرۋدان قينالىپ وتىرسادا، ماعان شىعارماشىلىق تۋرالى، اسىرەسە ولەڭ جازۋ تۋرالى ءبىراز اڭگىمەلەر ايتتى. «مەن قازىر نەگىزىنەن ماحاببات تاقىرىبىن جازىپ ءجۇرمىن، مۇنىمدى كەيبىرەۋلەر دۇرىس تۇسىنگەنىمەن، تۇسىنبەي جۇرگەندەردە بار. ءبىراق ماحاببات ماڭگىلىك تاقىرىپ قوي، بۇرىنعى اقىن- جازۋشىلارىمىزدان ماحاببات تاقىرىبىنا سوقپاي وتكەن اقىن جوق. ال، ولەڭ جازۋ ءۇشىن تەك كىتاپ وقي بەرۋ ماقسات ەمەس، بارلىق بىلىمنەن حابارلى بولۋ كەرەك. جامان ولەڭدى وقۋدىڭ ەش قاجەتى جوق، ول ساعان دۇرىس باعىت سىلتەي المايدى، مىقتى اقىنداردان مىقتى- مىقتى ولەڭدەردى وقىساڭ، ويىڭا ءنارلى تىركەستەر ورالادى. ولەڭ جازىپ جۇرگەندەر ءار قاشاندا وسىنى ەسىندە بەرىك ساقتاۋ كەرەك» دەگەن سوزدەرىن ءبىر جاعىنان جۇمىس ىستەي وتىرىپ ميىما توقىپ قالدىم. «ءسىز ولەڭدى قالاي جازاسىز؟» دەپ سۇراپ قالدىم اراسىندا. ادەتىنشە كۇلىپ العان اعا: «مەن ولەڭدى قينالىسپەن جازام، اسىرەسە ءۇشىنشى جولىن جازۋدا قينالام، ويتكەنى ولەڭنىڭ ءۇشىنشى جولى نەگىزگى ۇعىمدى بىلدىرەدى. قالعان جولدارىن ۇيقاستىرا بەرۋ كىم- كىمنىڭ دە قولىنان كەلە بەرەتىن جۇمىس» دەدى تاعى.

وسىنداي اڭگىمەلەرمەن وتىرىپ جۇمىسىمدى ءبىتىردىم. اسا رازى بولعان اعا ەسىكتىڭ كوزىنە دەيىن راحىمەتىن ايتىپ شىعارىپ سالدى. بۇل اقىن اعاممەن ەڭ سوڭعى رەت اڭگىمەلەسىپ، ەڭ سوڭعى رەت كەزدەسۋىم بولدى.

ارادا ەكى اپتا ۋاقىت ءوتتى مە، وتپەدى مە، قىزمەتتە قاربالاس ماتەريال جازىپ وتىرعام. اراسىندا زالعا شىعىپ تىنىستاپ تەلەفونىما قاراسام، دوحتىرحانادا ىستەيتىن ءبىر ساباقتاسىمنان ءۇنحاتىما، «بولەش اعا اۋىرىپ دوحتىرحانادا جاتىر ەكەن» دەگەن سوزدەر ءتۇسىپتى. قاربالاستىقپەن ءجۇرىپ ول كىسىگە حابارلاسپاعالى دا بىرنەشە كۇندەر ءوتىپ كەتكەنىن بىلمەي دە قالىپپىن. كوڭىلىم ءبىر ءتۇرلى جابىرقاپ، تەلەفون سوعايىن دەپ ءبىر ويلاپ الدىم دا، مازالاپ قويام با دەپ دەرەۋ ءۇنحاتىنا كوڭىلىن سۇراپ ءسوز قالدىردىم. ءبىرازدان كەيىن شيىق ەتىپ حات كەلدى، قاراسام: «ءيا، جارقىن، امانشىلىق پا؟ العاشىندا سۋىق ءتيدى مە دەپ كوپ ەلەپ كەتپەپ ەدىم، قان تامىر توسىلىپ قالىپتى، مىنا جەر اشا المايمىز، التايدان مامان كەلەدى دەيدى، وعان قاراماي ۇرىمجىگە جوتكەلەم بە دەپ وتىرمىن. راحىمەت كوڭىل سۇراعانىڭا» دەپ سويلەپ قويىپتى. مەندە ىلە- شالا ۇرىمجىگە بارىڭىز دەگەن ەدىم، «ماقۇل، شارشاپ وتىرمىن، امان بول» دەدى. بۇل اقىن اعاممەن ءۇنحاتتا ەڭ سوڭعى سويلەسكەنىم بولدى. ءۇنحاتتاعى بۇل سوزدەر تەلەفونىمدا ءالى ساقتاۋلى، تەلەفونىم جوعالىپ قالماسا اقىن اعامەن وسى بىرنەشە جىلدان بەرگى سويلەسكەن سوزدەردى كوز قاراشىعىمداي قورعاپ، جوعالمايتىن مىقتى ءبىر جەرگە ساقتاپ قويماقشىمىن.

بىرنەشە كۇندەر تاعى دا قىزمەتىم قاربالاس بولىپ كەتتى دە، اقىن اعانىڭ كوڭىلىن سۇراپ بارا الماي، ەندى بارام دەپ ۋاقىت شىعارعانىمدا، ۇرىمجىگە جوتكەلىپ كەتىپ كەزدەسە الماي قالدىم. ۇلكەن ءبىر وكىنىشىم وسى بولدى.

وسىدان از كۇننەن كەيىن اقىن اعانىڭ قازا بولعان اۋىر حابارىن ەستىپ جۇرەگىمىز قارىس ايىرىلدى. ءوز قۇلاعىما ءوزىم سەنبەي ەسىم شىقتى. ءبىراق قانشا جوقتاپ جىلاعانىمىزبەن قاتىگەز تاعدىردىڭ مەيىرىمسىزدىگىنە ءۇنسىز كونە ءجۇرىپ، كەتكەنىنە سەنبەي، سۇم اجالعا نالەت ايتا ءجۇرىپ، ماڭگىلىك تۇراعى بولعان كولبايداعى مارحۇم اناسى جاتقان جۋساندى بوكتەرگە تابىستاپ قايتتىق. بۇگىن وسى شاعىن ەسسەمدى جازىپ وتىرىپ:

ءان بولىپ ءوتتى- اۋ،

ماڭگىلىك كەتتى- اۋ،

ءداريعا- اي، سول كەز،

بىلىنبەي ءبىر كۇن، _ دەپ اعانىڭ ءوزى جىرلاپ كەتكەنىندەي، اقىن اعامەن ارالاسقان قىسقا عانا ون نەشە جىلدا كەيدە بالاسىنداي ءزىلسىز ۇرىسسا، كەيدە قۇربىسىنداي قالجىڭ ايتاتىن جايدارمان بەينەسى، ولەڭ جايلى، ءومىر جايلى بەرگەن كەڭەستەرى، تەلەفون جالعاعان سايىن «جارقىن، امان با؟» دەيتىن قوڭىر داۋىسى، ءار رەت قايتارىمدا ريزا قوشتىعىمەن مەيىرلەنە ۇزاتىپ سالاتىن سول بەينەلەرى كوز الدىمدا ارمان بولىپ ماڭگىلىك قالىپ قويدى. اقسۇڭقار اقىن قۇماربەك ساقاريننىڭ 80 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ قيمىلىن دا وسى بولەش اعا باس بولىپ ورتاعا قويعان بولاتىن، قاباداعى قالامداس دوستارى دا اقىنىن ارداقتاپ، ءبىر ات مىنگىزۋدى دە جوسپارعا العان ەدى، ءبىراق، امال قانشا، اقىن اعا وسىلاردىڭ بارىنە ۇلگىرمەي كەتە باردى...

حالقى بۇگىن جوقتادى ۇلى اقىنىن،

ليريكادان الماپ ەڭ ءسىرا تىنىم.

شىن سەزدىم ءار ادامنىڭ كوڭىلىندە،

اقىننىڭ ورنى بولەك تۇراتىنىن.

اڭقىلداق، جانى تازا بولەش اعا،

زاڭگەر ەڭ وزگەلەردەن ورەسى الدا.

ءبارىن دە رازى ەتىپ قايتارۋشى ەڭ،

ءسىزدى ىزدەپ كەلگەندەردى كەڭەس الا.

ەرىكسىز كوزدەرىمدى جاسقا مالدىم،

قۇرىپ تۇر ءال دارمەنىم، جوق تا امالىم.

اقىنىن جوقتاپ تۋلاپ كۇڭىرەندى،

قايىسىپ قابىرعاسى قارت قابانىڭ.

قازاڭىز قايىستىردى قارت قابانى،

جان ەدىڭ مويىماعان تاسقا جانى.

قاشاندا بۇل ءومىردىڭ زاڭى سولاي،

جاقسى كەتىپ، جاماندى اپ قالادى.

كوڭىل كۇيىم بۇزىلىپ ەرەك بوتەن،

ءسىزدى جوقتاپ جىر جازدىم بولەش كوكەم.

ول جاقتىڭ قايشىلىعىن شەشەتۇعىن،

وزىڭىزدەي ءبىر زاڭگەر كەرەك پە ەكەن.

سولاي،

     سولاي،

        سەن كەتتىڭ اقىن اعا،

مەزگىلسىز كۇن دە نۇرىن باتىراما؟!

جەتىمسىرەپ قالعانمەن قايران قالام،

جىرلارىڭ جالعاسادى عاسىرلارعا، _ دەپ اقىن اعامدى جوقتاعان ولەڭ جولدارىممەن وسى شاعىن ەسسەمدى اياقتاتتىم.

ءداريعا- اي، قايتا ورالماس سول كەزدەر... 

ءداريعاي ، سول كەز

ءسوزى:بولەش قالي ۇلى

اۋەنى:شامەن يسا ۇلى

ورىنداعان:گۇلنار ماكەت قىزى

ۇمىتكە تولى ەسىمدە سول شاق،

كۇيدىك تە جاندىق ءبارىن دە اڭساپ.

كەتۋشى ەد نۇر بوپ اۋىلدىڭ كەشى،

«قىرمانشى قىزدار» قايتقاندا ءان ساپ.

قيالىم ۇشقان شارىقتاپ شالقىپ،

قارلىعاش سەزىم قالىقتاپ قالقىپ.

جاقسى ەدى- اۋ شىركىن ءداريعاي سول كەز،

جانىمدى باۋراپ الاتىن تارتىپ.

جۇپارىن شاشىپ جاعادا جالبىز،

بۇلاقتى بويلاپ كەلەمىن جالعىز.

سارعايىپ توسىپ ساعىنىش تاسىپ،

تۇبىندە تالدىڭ وتىرما سول قىز.

سىلاڭداپ سىلقىم سۇلۋى سىردىڭ،

بارىنەن سۇلۋ ءوزىڭسىڭ قۇربىم.

ءان بولىپ ءوتتى- اۋ، ماڭگىلىك كەتتى- اۋ،

ءداريعاي سول كەز بىلىنبەي ءبىر كۇن.