سوندا مەن تەگى نە جازام
(فەلياتون)
جارقىن سولتاش ۇلى
قىزمەتتەن جايىراق ءتۇسىپ ۇيىنە قايتىپ كەلە جاتقان اۋداندىق تەلەۆيزيانىڭ تىلشىسىنە اۋداندىق مالشارۋاشىلىق مەكەمەسىنىڭ باستىعى تەلەفون بەرىپ، ونىڭ ەرتەڭ وزىمەن بىرگە تاۋعا شىعىپ مالشىلاردىڭ كۇي-جايىن، مال جاعدايىن ۇعىسۋعا بىرگە بارۋىن ۇقتىردى. ونسىزدا وسى ايداعى حابار جازۋ جوسپارىن ورىنداي الماي جۇرگەن ءتىلشى قوماقتى ءبىر حابارعا يە بولاتىنىن ويلاپ، قۋانعانىنان دەرەۋ ماقۇل بولىپ تەلەفوندى جاپتى. كۇندە جولدان اناعان- مىناعان سوعىپ، ۇيىنە جايىراق قايتاتىن ءتىلشى ەرتەڭگى دايىندىقتارىن كورۋگە اسىعىپ، ۇيىنە دەرەۋ قايتتى.
ەرتەسى ەرتەرەك تۇرعان ءتىلشى شايىن اسىعىس ءىشتى دە، دەرەۋ مالشارۋاشىلىق مەكەمەسىنىڭ الدىنا جەتتى. اق ءتۇستى تەمىر تۇلپار ەنتىكتىرىپ شوفەردا دايىن تۇر ەكەن. كوپ توستىرماي ىشتەن باستىق تا شىعىپ، ۇشەۋى جولعا شىقتى. بىرەر ساعات جۇرگەن سوڭ تاۋدىڭ ەتەگىنە تامان ورنالاسقان شاعىن قىستاققا جەتىپ كەلدى. بۇلاردىڭ كەلەتىنىن قايدان ءبىلىپ العانىن كىم ءبىلسىن؟ ايتەۋ ماشينا قىستاقتىڭ شەتىنە ىلىنەر- ىلىنبەستەن بۇلاردى توسىپ العان بىرنەشە ادام ايالداپ قوناق بولىپ اتتانۋدى ءوتىندى.
_ وي، پيعىلدارىڭا راحىمەت، اسىعىسپىز، قايتاردا سوعايىن، _ دەگەن ماشينانىڭ ىشىنەن سىزداي شىققان باستىقتىڭ ءسوزىن بۇلار ەلەگەن جوق. ماشينانىڭ ارتىنا بىرەۋى وتىردى دا، قالعانى جول باستاپ قىستاقتىڭ شەتىنە الا ورنالاسقان ءبىر ۇيگە الىپ كەلدى. بۇل ارادا دا ءبىر تالاي ادامدار كەلىن كەلەردەي قاربالاس بولىپ جاتىر. اۋلادا تايقازاندا اسىلىپ جاتقان ەت، كىلەت ۇيدە قۋىرىلىپ جاتقان ءتۇرلى قۋىرماشتاردىڭ ءيىسى مۇرىندى جارادى. سونىمەن بۇل ارادا تاماق ءىشىپ ءۇش ساعاتتان استام ايالداعان بۇلار جالعاستى جولعا شىعىپ، كۇن ابدەن كەشكىرگەندە ورتا جايلاۋدا وتىرعان ءبىر مالشىنىڭ ۇيىنە ارەڭ جەتتى. جاس باعىلاننىڭ ەتى مەن قىمىزعا سىرەي تويعان بۇلار ەرتەسى جايىراق قوزعالىپ، ءتور جايلاۋدا وتىرعان مالشىلار اراسىنا جەتتى.
بۇگىن وسى ارادا اسىقپاي دەمالىپ ەرتەڭ ءبىراق ارالاۋدى ۇيعارعان باستىق ماشينانىڭ باسىن ءوزىنىڭ مالىن باقتىرىپ قويعان تانىس مالشىنىڭ ۇيىنە قاراي بۇرعىزدى. تاعى دا تاۋداي ەت، كولدەي قىمىز، سۋداي اراق بولىپ، تاڭەرتەڭ جايىراق ويانعان باستىق شوفەرى مەن ءتىلشىنى ءبىر كوش جەردە وتىرعان جانە ءبىر مالشىنىڭ ۇيىنە بىلتىرعى ءوزىنىڭ تاپسىرعان نارسەلەرىن الىپ كەلۋگە جۇمسادى. اسپاليت جول ەمەس، تاۋدىڭ ويلى- شۇڭقىر جولىمەن دەرەۋ بارىپ، دەرەۋ قايتقاننىڭ وزىندە كۇن ەڭكەيىپ كەتتى. وسىلايشا ءۇشىنشى كۇنى ارت جاقتان شۇعىل جيىنعا شاقىرعان تەلەفون كەلىپ قالعاندىقتان، ەرتەمەن قايتادان ارتقا قايتقان بۇلار، قالاشىققا ەل جاتار ۋاقتا زورعا ءىلىندى.
ەرتەسى ەرتەمەن قىزمەتىنە كەلگەن ءتىلشى ۇستەل باسىندا، «سوندا مەن تەگى نە جازام؟» دەپ ويلانىپ ۇزاق وتىردى...