قاراكەر بايگەدەن كەلگەندە

نۇريلا قىزىقان قىزى

− اپىراۋ، قاراكەر الدىعا ءتۇستى!

− تورى دا قۇيرىق تىستەسىپ كەلەدى، قايسىسى وزار ەكەن؟-دەگەن جۇرت گۋ-گۋ ەتەدى.

اۋىلداستىڭ تايى وزسا ازاماتتارى تاقىمىن قىسادى دەگەندەيىن، جينالعان ادامدار “دۋ-دۋ” ەتەدى. بايگە دەسە بالتىرىن ءتۇرىپ، كەرىگىن تەبىنىپ توبەدەن كورىنەتىن، الامانعا دەم بەرىپ ايعايشى بولعان ادامدار كوپ ەكەن.

− اپىر-اۋ! تورى! تورى قاتارلاستى!

− ءيا ءسات!

− “تەمىركوكتىڭ” تەبىنى دە وڭاي ەمەس ەكەن، سول الىپ قويار ما ەكەن؟ وقو، جەتتى... وزدى انە...

− ويبۋ، تورى كەيىندەدى،-دەگەن كورەرمەندەر باسەكەلەسكەن بايگە اتتارىنىڭ ءار قادامىنا بار نازارىمەن قادالا قاراپ، قايسىسىنىڭ ماڭدايى شاشۋعا جارىلاتىن ءساتتى تىقىرشي توسۋدا.

مۇندايدا تاعى وزىمشىلدىك، جەرشىلدىك، قانداستىق سەزىم دەگەننىڭ باسەكەسى دە قانجىعالاسىپ ءجۇرىپ جاتاتىنى دا تابيعي قۇبلىس. بايگەدە ءبىر ەنەدەن تۋعان ەكى جۇيرىك قاتار شاپسا “اعادان وزبايىن، ىنگە جول بەرەيىن” دەمەيدى. ۇيتكەنى ول قارسىلاس قاقتىعىس ەمەس، ءوز كۇشى مەن دارمەنىنىڭ قانشالىق ەكەنىن بىلدىرەتىن ادال باسەكە. ءاربىر بايگە اتىنىڭ يەلەرى دە وسلاي ءوز اتتارىنىڭ وزىپ شىعۋىن تىلەيدى. ارناۋلى جاسالعان كەڭ مايداندى اينالا شاپقان اتتاردىڭ كەۋدەسىن بارابانداي ۇرىپ بارا جاتقان تۇياق دۇبىرلەرىنە تالاي جۇرەكتىڭ ءدۇرسىلى قوسىلىپ، سوڭعى مارەگە كىمنىڭ اتى جەتەتىنىن شيرىعا كۇتىپ تۇرعان ەدى.

وسى قارا نوپىر توپتىڭ ىشىندە، بايگەگە الدە قالاي ۇكىلەپ قوسقان ات ەمەس، جان دۇنيەسىندە ءومىر سۇرگەن جۇيرىك قيالدىڭ وزىنە عانا ءتان تىلەگىن قۇپيا قوسىپ تۇرعان زاۋزات دەگەن ءبىر ايەل دە تۇردى. ول قاراكەردىڭ مارەگە جەتۋىن تىلەيدى. قاراكەر ونىڭ مەنشىگى ەمەس، ءوز اۋىلىنىكى دە ەمەس جايلاۋدا عانا كورشىلەسەتىن شەت اۋىلدىڭ بايگە اتى. ءبىراق، ونىڭ جان تۇبىندە جاتقان ءبىر سىرى قاراكەرمەن تىعىز بايلانىستى ەدى.

انە، قاراكەر قازىر مۇشەلىن تولتىرعان جاسىنا كەلسەدە، سول دونەن كەزىندەگى ءمۇسىنىن ساقتاعانداي، وڭ جاعىنا جىعىلعان مايدا جالى داۋىلعا قارسى كەلگەن سامىرسىننىڭ بۇتاعىنداي ارتىنا قاراي تولقىنداي جەلبىرەپ بارادى. ونىڭ جۇمساق جالىن تاراپ قولىنا وراپ تۇرعان شاقتارى ەسىنە ورالعان زاۋزاتتىڭ ءوزى مۇندا تۇرعانىمەن كوڭىلى كوك جايلاۋعا كەتىپ قالدى.

ە، ول كەز تامىلجىعان ماۋسىم ايىنىڭ سوڭى بولاتىن. زاۋزات اترەت باستىعىنىڭ بەرگەن مىندەتىن ءبىتىرىپ، جايلاۋداعى ۇيىنە تارتىپ كەلە جاتتى. مىنگەنى “قويشى تورى” اتالاتىن جۋاس ات، قابىرعاسى تىرتيىپ وردە ەنتىگىپ، ەڭىستە قيقاڭداپ اياعىن ارەڭ باسىپ كەلەدى. ۇلكەن قارا سازدىڭ شەتىنە ىلىنە بەرگەندە ءتىپتى بۇرالىپ، سابالاپ ۇرعان قامشىنى دا ميزەمەي تۇرىپ الدى. ارىقتىقتان بۇرلىعىپ، ارتىق مىنىستەن قاجىعان اتتى ەندى سابالاۋدان ەشتەڭە ونبەيتىنىن بىلگەننەن كەيىن، الشىنداپ تۇرعان ءشوپتى جەرگە اۋىزدىعىن الىپ، ەرىن سىپىرىپ دەم الدىرىپ وت شالدىرىپ الماسا بولمادى. وعان كەمىندە ەت پىسىرىمنان ارتىق ۋاقىت ايالداۋعا تۋرا كەلەدى. ەندىگى جۇرەتىن جولى كوش جەر ءارى كۇدىر. “قويشى تورىنىڭ” كۇيى كەتكەندىكتەن ۇيىنە جەتكىزە المايتىنىن بىلگەن زاۋزات تارىعىپ قالدى. ارا قونىپ بارۋعا، ءتور جايلاۋعا ەلدىڭ الدى ەندى بارىپ جاتقاندىقتان، جاقىن ماڭداعى جۇرتتاردا مالشى ۇيلەرى كورىنبەيدى. “ەندى قايىتتىم؟” دەپ تارىعىپ، باسقا جۇرگىنشىلەر ءجۇرىپ قالار ما دەگەن ويمەن، ءيىر-قيىر تاۋ جولدارىن كوزىمەن ءسۇزىپ شىقتى. بايىرعى جۇرتتاردىڭ يەسى كەلە قويماعان، كەڭ جايلاۋدىڭ ءار جەرىنەن بىرەن- ساران جىلقى بالاسى عانا كوزگە شالىنادى. ساز شەتىنە تامان بارعان ءۇش جىلقىنىڭ ىشىندە تۇساۋىمەن شاپشۋرلاپ جۇرگەن قاراكەردى كوردى دە، جاقىن ماڭدا جاڭا كوشىپ كەلگەن اۋىل بارىن ءبىلدى.

قىزدا بولسا دالالىقتىڭ مىنەزى سىڭگەن زاۋزات تۇساۋلى اتتى كورگەندە ءتاڭىرىنىڭ بۇيىرىتقان ولجاسىن كورگەندەي نوقتاسىن الىپ تۇرا جۇگىردى. جالى جايقالعان ادەمى قاراكەر دونەن بوتەن ادامعا ۇستاتقىسى كەلمەي شاپشۋىرلاپ قاشىپ ەدى، جۇگىرىسكە ىسىلعان زاۋزات تا قويماي ءجۇرىپ شىلبىر ارقانمەن شالمالاپ ۇستاپ الدى. “قويشى تورىعا” قاراكەردىڭ تۇسامىسىن سالىپ الگى اتتاردىڭ جانىنا قوسىپ قويدى. ونىسى “اتتىڭ يەسى جوقتاسا ادامنىڭ اكەتكەنىن، ونىڭ ۇستىنە بۇل اتتى كەپىلگە قويعانىن ءبىلسىن” دەگەن ءيشاراتى ەدى.

از عانا باس اساۋى بولماسا قاراكەر ەلپەك ەكەن. اقبۇلاق جايلاۋىنا قاراي جەلە جونەلدى. شاي قايناتىم ۋاقىتتان كەيىن، ارتىنان تاسىرلاتا شاپقىلاپ كەلە جاتقان سالت اتتىنى كوردى. سۋىت جۇرىسىنە قاراپ، “ياپىر-اي، مىنا اتتىڭ يەسى بولماسا يگى ەدى. اتتىڭ يەسى بولسا ۇيات بولدى، ورتا جولدا قالاتىن بولدىم، نە دە بولسا توسىڭقىراپ جۇرەيىن” دەپ، باياۋ اياڭعا ءتۇستى.

ات تۇياعىن تاسقا جانىپ شاپقىن جەلىسپەن كەلە جاتقان ادام، زاۋزاتقا جاقىنداي بەرە ەكپىنىن باياۋلاتتى، سۇيتسە دە اياڭعا سالعان بويجەتكەندى ىقسىرا قۋىپ جەتىپ، قاتارىنا ءوتتى دە:

− قايدا باراسىڭ بويجەتكەن؟!-دەدى.

− سالەمەتسىز بە؟ اقبۇلاق جايلاۋىنا بارامىن،-دەدى زاۋزات، كۇلمسىرەپ.

− انداعى اتتى كىم ۇستاپ مىنگىزدى؟

− ءوزىم ۇستاپ ءمىندىم.

− كەسەلىن قارا، قىزدان دا ۇرى شىعادى ەكەن-اۋ؟

− ۇرلايىن دەگەم جوق، ىلاجسىزدىقتان، اتىم بۇرلىعىپ قالىپ، تۇساۋلى ات تۇرعان سوڭ، ۇيگە جەتىپ الىپ، ەرتەڭ قايتا ورنىنا اكەپ قويايىن دەپ ۇستاپ الدىم.

− ەگەر جىگىت بولساڭ، جەتكەن كۇيى قامشىمەن وماقاستىرايىن دەپ كەلە جاتىر ەدىم. “بارىمتاشىنىڭ” قىز بولىپ قالعانىن قارا، ەندى اشۋىمدى قايتىپ باسارىمدى بىلمەي تۇرمىن!-دەدى جىگىت ادەيىلەپ.

− ەرىن ارقالاتىپ ءبىر قىزدى يەن جەردەگى جولعا تاستاپ كەتسەڭىز، كەگىڭىز تاراعانداي اشۋىڭىز قايتار. مەن جەڭىلمەي قايتەيىن، مىنە اتىڭىز،-دەپ زاۋزات اتتان قارعىپ ءتۇسىپ ايىلىن اعىتىپ، ەرىن سىپىرعالى جاتتى. جىگىت تە اتتان شاپشاڭ ءتۇسىپ ونىڭ قولىن ايىلدان قاعىپ:

− قۇربىلاس كورىنەسىز، اشۋىڭىزدى بەرىڭىز،-دەگەندە زاۋزات كۇلىپ جىبەرىپ:

− بۇنى قالاي ايتتىڭىز؟ اشۋلانعان ءسىز ەمەس پە؟-دەدى.

− مەنىڭ اشۋىمنان ءسىزدىڭ اشۋىڭىز قيىن سياقتى. قىزدى جولعا تاستاۋ جىگىتكە نامىس. كانە، اتقا ءمىن ۇيىڭە جەتكىزىپ تاستايىن، مەنىڭ اتىم قابىل، تانىسايىق،-دەدى.

قابىل شەت اۋىلدىڭ ازاماتى بولعان سوڭ ەكى اۋلەتتىڭ دە بۇرىننان ارالاسى، تانىستىعى جوق ەدى.

جانىنا بالاپ باپتاپ ۇستاعان قاراكەر دونەنىن بىرەۋدىڭ كاپەرسىز ءمىنىپ بارا جاتقانىن كورگەن جاس جىگىت، بورىدەي اۋىز سالۋعا ۇمتىلىپ جەتىپ بارعاندا، جالت قاراعان ايداي ارۋدىڭ دەسى باسىپ، اشۋىنىڭ ارىنى ەرىكسىز باسىلا بەردى دە، ەندى وعان كومەك قولىن سوزىپ تۇر. ىڭعايسىزدانعان زاۋزات:

− اۋرە بولماڭىز، مەنىڭ ءۇيىم ۇزاق جەردە، وسى ماڭدا مالشى ۇيلەرى بولسا، قونىپ ەرتەڭ كەتۋىمە بولادى،-دەپ ونىڭ ۇيعارىمىنان باس تارتتى.

− جىگىت بولساڭ قايدا بارساڭ سوندا بار دەپ اتىمدى اۋدارىپ الىپ كەتە بەرەر ەدىم. ال، قىزدى ولاي قويا بەرۋ جىگىتكە نامىس ەمەس پە؟ ءجۇر، اپارىپ تاستايىن،-دەدى قابىل زاۋزاتتىڭ ەركىنە قويماي.

ولار جول بويى ۇزاق اڭگىمەلەسىپ ازىلدەرى دە جاراستى. ىمىرت ۇيىرىلە بەرە سىلدىراپ اققان بۇلاقپەن قاتارلاسا قۇلداعان جولمەن ءبىر دوڭەسكە شىعا بەرگەندە، الدارىنداعى ءبىر شاقىرىمداي عانا قاشىقتىقتان تەكشەلەۋ جۇرتقا قونعان قوڭىرلاۋ كەلگەن ءۇش كيىز ءۇي كورىنە كەتتى.

− جەتتىك، ءبىزدىڭ ءۇي اناۋ شەتكىسى،-دەدى زاۋزات.

− جۇرە بەرسەك بولاتىن ەدى، جەتىپ قويعانىمىز-اي!-دەدى قابىل كۇلىپ. زاۋزات ونىڭ ەمەۋرىنىن تۇسىنبەگەن سياقتى، شىن كوڭىلىمەن رازىلىعىن ءبىلدىرىپ:

− بۇدان ۇزاق بولسا، قاراكەرىڭىز دە بۇرلىعار ەدى.ءدال ۋاعىندا كەلدىك. راحىمەت، اتتىڭ تەرىن شىعارىپ بەردىڭىز، اكەم دە قۋاناتىن بولدى،-دەدى قابىل ازىلگە سۇيەپ:

− كىم بىلەدى، اكەڭىز قۋاناما، ولاي بولماي “قايداعى جىگىتتى قايدان ەرتىپ اكەلدى” دەپ رەنجي مە؟ شىنىمدى ايتسام ءبىراز ىڭعايسىزدىق بولاتىنداي قىسىلىپ كەلەمىن،-دەدى.

− اكەم ءجون بىلەتىن ادام، وعان شىندىقتى ايتامىن، كەش بولىپ كەتتى، ءبىزدىڭ اۋىلعا قوناق بولاسىز،-دەدى زاۋزات، كوڭىلىنە ەشتەمە الماي ساڭعىرلاي سويلەپ.

زاۋزات ۇيىنە امان جەتكەن سوڭ اكە- شەشەسى قۋانىپ، قازان اسىپ قابىلدى كۇتىپ الدى. زاۋزاتتىڭ اكەسى اۋىل اقساقالدارىنىڭ ءجون سۇراسۋ سالتى بويىنشا ءىرى قالادا وقىپ جۇرگەن قابىلدىڭ اتا-تەگىن تۇك قويماي سۇراپ، ونىڭ ەندىگى ۋاقىتتاعى اڭگىمە كەزەگىن ءوزى وتكەرىپ العانداي بولدى.

تەكتى ءۇيدىڭ ادەپ ۇستانعان سالتى بويىنشا، ەر قوناق قوناتىنعى ءۇشىن بويجەتكەن بولەك وتاۋلى اعالارىنىڭ ۇيىنە بارىپ جاتۋى كەرەك. زاۋزات جاماعايىن بولىپ كەلەتىن كورشى ۇيگە توسەك سالدىرىپ ءوزى سولاي بارىپ جاتتى. ال، قوناقتى باسقا ۇيگە شىعارۋ ابەستىك سانالاتىندىقتان، قابىل بۇل كۇنى زاۋزاتتىڭ ءۇيىنىڭ تورىنە سالىنعان توسەكتە جاتتى. سولاي بولعاندا سىمپىلداعان وسەكتەن امان، ءارى اتا-اناسىنىڭ كوڭىلىنە كەلەتىن ءىس تۋىلمايدى عوي.

تاڭەرتەڭ قابىل قاراكەردى جەتەككە الىپ اتتانىپ بارا جاتقاندا زاۋزاتپەن ۇشىراسىپ قالعان جانارىنان جان سەزىمىنىڭ جالت ەتكەن ساۋلەسى ايقاسىپ قالعانداي بولدى دا، سۇمدىقشىل قىز بىلمەگەنسىپ تۇرسادا، كوڭىل-كۇيلەرى توعىسىپ قالعانىن سەزدى.

ەكى كۇننەن كەيىن قابىل زاۋزاتتىڭ “نەسيەگە” تاستاپ كەتكەن اتىن اكەلىپ بەردى. جەكەلەنە قالعان ورايدا زاۋزاتقا:

− ءبىزدىڭ ءۇي اناۋ دارانىڭ توسكەي جۇرتىنا كوشىپ كەلەدى. قالاساڭ بۇرسگۇنى تۇستەن كەيىن كەزىگەيىك،-دەدى.

− وراي جوق، ۇلكەندەردەن ۇيات بولماي ما؟-دەپ، تەرىس كورمەيتىن ەمەۋرىن تانىتتى زاۋزات.

− ۇلكەندەردىڭ كوزىنە تۇسپەيمىز، اناۋ بەتتەگى قالىڭ قاراعايدى كوردىڭ بە؟ سول ارادا كەزىكسەك بولا ما؟ سەن ايۋدان قورقاسىڭ با؟

− تاۋدىڭ ايۋىنان ەمەس، ادامنىڭ ايۋىنان قورقامىن-دەدى زاۋزات كۇلىپ.

− ادامنىڭ ايۋى قىزدى جەپ اۋىزىن قاندامايدى، تەك يىسكەپ عانا قويادى.

− قويشى، قايداعىنى ايتادى ەكەنسىڭ. بارمايمىن،-دەدى زاۋزات.

زاۋزاتتىڭ بەرجاعى سولاي دەگەنىمەن كەزىگۋگە پەيىلى بار ەكەنىن بىلگەن قابىل، كەزىگەتىن ۋاقىت، ورىن، بەلگىلەردى ايتىپ اتتانىپ كەتتى.

ۋادەلى كۇنى كورشى اۋىلداعى ءبىر جۇمىستى سىلتاۋ ەتكەن زاۋزات كەزدەسەر ۋاقىتتى مولشەرلەپ، جولمەن جۇرمەي مال قاراعان ادامداي تاۋ ەتەگىن ورلەڭكىرەپ، قالىڭ قارا بۇتانىڭ اراسىمەن تارتىپ كەلەدى. كۇدىر جولدى اسىعا باسقاندا ايتارعا بولماسا ەنتىگىپ كەتتى. ونىڭ ۇستىنە تۇڭعىش ويانعان ماحاببات سەزىمىمەن سالتتان اتتاپ ءبىرىنشى رەت بۇرا تارتقان تارتىپكە سيمايتىن قىلىعىن بىرەۋ كورىپ قالاما دەگەن قورقىنىشى قوسىلىپ جۇرەگى لوبىعىپ ونان ارى اتشا تۋلاپ بارادى. دىمى قۇرىپ بارا جاتقاندا بەلگىلەگەن ءبىر شوق قاراعايدىڭ دالداسىندا قاڭتارۋلى تۇرعان قاراكەر دونەندى كوردى. قابىل: “قاراكەردى بايلاپ قويامىن، وعان ءمىنىپ، جانىنان وتەتىن كومەسكىلەۋ سوقپاقپەن قاراعايلى بەتكە قاراي تارت، بالاپان قاراعايلاردىڭ دالداسىندا توسىپ تۇرامىن” دەگەن ەدى. قاراكەر ونى تانىعان سياقتى وقىرانىپ قويىپ، زاۋزات ۇستىنە شىققان زامان ەلپىلدەپ قيا بەتكە تۇياعىن قاداپ باسىپ بارادى. كەنەت شىرىلداپ سايراي جونەلگەن قۇستىڭ داۋىسىنان سەلت ەتىپ قاراسا، ۇلكەن ءبىر قاراعايدىڭ تۇبىندە “شىرىلداپ تۇرعان” قابىل ەكەن. زاۋزات قابىلدى كورگەندە “ايتا سالا جانىنا جەتىپ كەلگەن قىلىعىم ەرسى بولدى ما؟” دەگەن وي ساپ ەتىپ، ۇيالىپ تارتىنىپ تا قالعان ول، اتتان قولتىقتاپ ءتۇسىرىپ قۇشاعىنا تارتا بەرگەن  قابىلدىڭ قولىنان بالىقتاي جىلپ ەتىپ شەگىنىپ تۇرىپ، ءوتىنىش رەتىندە:

− تيسپەيتىن شىعارسىڭ؟ تيسسەڭ كەتىپ قالامىن،-دەدى.

− ەركىڭە قاراي بولسىن، “سەندىكپىن” دەگەن ۋادەڭدى السام بولدى. ءبىراق، ايتتىم عوي، دوس بولاتىن ايۋ يسكەيدى-دەپ قاپسىرا قۇشاقتاپ الدى.

سودان كەيىن تامىز ايىنىڭ ورتاسىنان اسقانشا، ورايى كەلەتىن ۋاقىتتاردا وسىلاي كەزىگىپ تۇردى. قاراعايلى بەتكەي جاق قورىم تاستى ءارى ايۋدىڭ سوقپاسى بولعان سوڭ، ول اراعا مالشىلار مالىن ورگىزبەيتىن دە تەك ساياقتاعان بىرەن-ساران مالدار عانا باراتىن دا، ەكەۋىنىڭ قۇپيا قيمىلى ەل كوزىنە تۇسە قويمادى. زاۋزاتتىڭ شەشەسى قىزىنىڭ مىنەزىندەگى وزگەرىستى بىلگەنمەن ءجىپ تاعا الماي، ونىڭ سىرتقا شىعۋعا زاۋقىنىڭ سوعا بەرەتىنىن جۇمىسقا بولعان ىنتاسى شىعار دەپ قانە ءساپ سالمادى.

جايلاۋعا كۇزدىڭ لەبى كەلە باستاعان تامىز ايىنىڭ ورتاسى بولاتىن. ۋاعدالى ۋاقىتتا كەزىگەتىن ورىنعا ەندى عانا كەلگەن ەكەۋى قۇشاقتارى قابىسىپ جۇكتەي تاسقا ارقالارىن سۇيەپ، الداعى كۇندەرى جونىندەگى ويلارىن سۋىرتپاقتاي باستاعان-دى. قابىل اقىلىنىڭ تىزگىندەۋىمەن بوزبالالىقتىڭ قىزبا قۇمارلىعىن جەڭىپ، وتباسى ءتارتىبنىڭ سالتىنان اتتاعىسى كەلمەگەن زاۋزاتتىڭ “تيسپەڭىز” دەگەن تالابىنا قۇرمەت ەتىپ، كەزىككەن سايىن ونىڭ ءبىر تۇيمەسىن دە اعىتپاۋعا تىرىسقان بولاتىن. ەگەر زاۋزات قابىلدان ءسال وكتەمدىك كورسە وندا احۋال باسقاشا بولاتىنىن دا بىلگەن. بۇل تەجەم اراداعى ماحاببات سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ جالىنىن باسەيتكەن جوقتى. قايتا قوس كەۋدە دە سەزىم وتى ونان ءارى لاۋلاپ جاتتى. ەكى جاستىڭ بولاشاق ومىرلىك جارى ءۇشىن قويعان شارتى، تالاپ، تىلەگى كۇننەن-كۇنگە تولىسىپ تولىقتانىپ، تۇسىنسۋلەرى تەرەڭدەي بەرگەن ەدى.

ءلاپسىنىڭ قىلداي وركەنى كوكتەي قويماعان ۋىزداي جاس قىزدىڭ بويىن پاكتىكتىڭ پەرىشتەسى بيلەپ تۇرعان كەزىندە، كىرشىكسىز جان-ءتانى تەك رۋحاني دۇنيەسىنىڭ لاززاتىمەن عانا شەكتەلەتىن، قازىر سول دا جەتكىلىكتى. قابىلدان ءوزى قالاعان سابىرلى مىنەزدى كورگەن سايىن وعان ىڭكارلىعى كۇشەيە تۇسكەندە، اتا-اناسىنىڭ ىستىق قۇشاعىنان تۇلا بويىنا توگىلىپ جاتاتىن مەيىردەن بوگدە جان دۇنيەسىن بالقىتىپ كەتەتىن تاعى ءبىر مەيىرلى ءلاززاتتىڭ بار ەكەنىن سەزە باستاعاندا، سول سەزىمگە ول تىپ-تىنىش كۇيدە شومۋدى قالاپ، ءتاتتى تۇسكە ەنگەندەي بولاتىن.

مىنە تاعى قابىلدىڭ موينىنا اق بىلەگىن ارتىپ الدىنا وڭگەرىلگەن زاۋزات سابيشە ەركەلەي باستاعان. ارۋ قىزدىڭ جىبەكتەي قارا شاشىن سيپاي وتىرىپ، وعان ءالى قولى جەتپەي تۇرعانداي قابىلدىڭ جان سارىعى تاعى شولدەي بەردى. قوشتاسار ۋاقىت تاياپ قالعاندا، ارىنى جەتىلگەن جاس جىگىت الدىندا جاتقان قىزعا بابى كەلگەن الىمىر بالاپان قۇستاي سۇقتانىپ، جۇمارلاعىسى كەلىپ تويات تابۋعا تالپىنعان تەنتەك مىنەزدىڭ ەركىن تەجەي الماي بارا جاتتى.

− جانىم زاۋزات، مەن سەندىك، سەن مەندىكسىڭ، تارتىنباشى، ەندى ۇزاق ۋاقىت سەنى كورە المايمىن،-دەدى. زاۋزات تۇيمەسى اعىتىلىپ كەتكەن كۇرمەسىنىڭ ءوڭىرىن شاپ بەرىپ ۇستادى دا تارتا قىمتاپ تۇرىپ، − تۇرا تۇرشى، وتە ۇزاق ۋاقىت پا؟-دەدى شوشىنعان كىسىدەي بولىپ.

− وقۋ تاۋىسقانعا ەندى ءۇش جىل بار. قىسقى دەمالىستا كەلە المايمىن، بەيجيڭنەن كەلۋ ءۇشىن اقشا دا، ۋاقىت تا وڭاي كەتپەيدى حات جازىپ تۇرامىن.

− حاتتى قالاي الۋعا بولادى؟ جايلاۋ مەن قىستاۋعا پوچتا كەلمەيدى، ونىڭ ۇستىنە مەنىڭ اتىما جازساڭ...؟

− مەن اتتانعانشا ۇلكەندەرگە ايتىپ، ايتتىرىپ قويساق قايتەدى؟ سولاي بولعاندا اشىق ارالاسۋ ورايىنا يە بولارمىز. زاۋزات ويلانىپ قالدى. جاقىنعى ارادا ايتتىرار بولسا الدىمەن شەشەسىنىڭ قوسىلمايتىنىن بىلەدى. جاقىندارى “سۇيەك جاڭعىرتامىز” دەپ شەشەسىنىڭ اپەكەسىنىڭ ۇلىنا، ياعني بولەسى دولداعا تاۋەلدەپ، زاۋزاتقا قولقا سالىپ اربىلەپ جۇرگەن. دولدا وزىنەن بەس جاس ۇلكەن، الىپ دەنەلى سىرت تۇلعاسى سۇلۋ، ەڭبەكقور ادام. ءبىراق تۇڭعيىق، شورت كەتەتىن مىنەزىن، سوزگە تويپاڭدىعىن سىرتتاي بايقاعان زاۋزات وعان كوڭىلى تولىڭقىراماي “ويلانايىن” دەپ توستىرىپ ءجۇر ەدى. الدىمەن ولاردىڭ تالابىن ىڭعايلاپ الۋ ءجون سياقتى بولدى. سوندىقتان ول:

− قابىل، مەن سەندىكپىن دەپ ۋادە بەردىم ەمەس پە، ءازىر تۇرا-تۇرايىق سەن وقۋىڭدى ءبىتىرىپ كەل،-دەدى.

− دەگەنمەن ايتتىرىپ قويساق وڭ بولار ەدى. وعان نەگە باتىلدىق ەتە الماي تۇرسىڭ؟

− جاسپىن عوي، ۇيالامىن،−دەپ قابىلدىڭ كەۋدەسىنە باسىن قويىپ، ءسوز ەمەس تەك جۇرەك ءدۇرسىلىن عانا تىڭداعىسى كەلگەندەي سەزىم ءلاززاتىنا بويىن الدىرىپ قىبىرسىز قالدى.

جۇرەكپەن جۇرەك توعىستى دەگەنمەن ەرىكتىڭ ىرقى ەكەۋىن ءبىر بايلامعا كەلتىرمەگەنىنە كوڭىلى ءسال-كەم سەلكەۋگە ۇرىنعانداي بولعان قابىلدىڭ دا جانسىزداپ بارا جاتقانداي قاپسرا قىسقان بىلەگى قيمىلدان قالىپ بوساپ بارا جاتىر ەدى، اناداي جەردە قاڭتارۋلى تۇرعان قاراكەر پىسقىرا شىڭعىرعان داۋىس شىعارىپ جەر تارپىپ جىبەرگەندە، شوشىنا قالعان ەكەۋى دە ورىندارىنان اتىپ تۇردى. قاراسا ۇلكەن قوڭىر ايۋ قاراكەرمەن ولاردىڭ اراسىنا ءتۇسىپ ارقان بويى عانا قاشىقتىقتا ادامشا تىك تۇرەگەلىپ وزدەرىنە قاراپ تۇر ەكەن.

زاۋزات “باج” ەتە ءتۇسىپ قابىلدى قۇشاقتاي الدى. قابىل قانشا ايتقانىمەن ەر ازامات ەمەس پە، دەرەۋ ەسىن جيناپ تۇتقيىل جاعدايعا توتەپ بەرۋگە دايىندالا قالىپ، شىرماپ العان زاۋزاتتىڭ بىلەگىن سىپىرا سالىپ، جەردەن شىنىداي تاستاردى الىپ ارىستانداي اقىرىپ، ايۋعا لاقتىرا بەردى. ەت جۇرەكتى ايۋان ەتىنە تيگەن ەكى-ءۇش تاستان بەتى قايتىپ قالدى ما، ءيسى بولەك ادام پەندەسىنەن سەسكەندى مە، مۇمكىن ءبىر جەردەن ازىعىن جاركەمدەپ توياتتاپ كەلەمە كىم بىلەدى؟ قۇداي وڭداعاندا ار جاعىنداعى اتقا دا، بەر جاعىنداعى ەكەۋىنە دە شاپپاي، بايىرقالاپ تۇردى دا، اۋدەمنەن كەيىن “گۇر” ەتىپ، تومەن قاراي بورباڭداي جونەلدى. قورقىپ بارا جاتقان جوق سياقتى، وڭاي جاۋ ەمەس ەكەنىن بىلدىرگەندەي سەس كورسەتىپ، ءدىڭى توق بالتىرداي، نار بويىنان ەكى ەسە بيىك بالاپان سامىرسىندى “شارت” ەتكىزىپ سىندىرىپ لاقتىرىپ جىبەردى دە قاراعايلاردىڭ اراسىنا ەنىپ كەتتى.

جانى القىمىنا تىعىلعان زاۋزات جىلاپ جىبەرىپ قابىلدىڭ بىلەگىنەن تارتىپ “كەتەيىكتىڭ” استىنان الدى. ايتارعا بولماسا قابىل دا قاتتى تىكسنىپ، بۇل جەردىڭ قاۋىپتى ەكەنىن ەندى بىلگەندەي بولدى. قاراكەر بەلگى بەرمەسە، ايۋ ۇستەرىنە تۇسە كەتىپ قاپى قالاتىن مۇمكىندىگى بار ەكەن. سىرتقى ورتادان قورقىنىش ۇرەي جەڭگەندە ءار ەكەۋىنىڭ دە جاستىق سەزىم قۇشتارلىعى مەن ەركەلىك نازى قايدا قاشىپ كەتكەنى بەلگىسىز، ايتۋعا ءتيىستى ءسوز، بەكىتۋگە ءتيستى ۋادەنى ۇمىت قالدىردى. ولار بۇل جولعسى ەڭ سوڭعى كەزدەسۋ بولارىن بىلمەگەن ەدى.

بىرنەشە كۇننەن كەيىن كەزدەسەمىز دەگەن بەلگىلى جەرگە زاۋزات ەرتە بارىپ توسىپ كوپ وتىردى دا، يەن جەردە ەندى ايالداۋدان قورقىپ قايتىپ كەتكەننەن كەيىن، شۇعىل جۇمىسى شىعىپ كەشىگىپ كەلگەن قابىل دا بارىپ توسىپ، كۇن كەشكىرگەن سوڭ “زاۋزاتتا ءبىر جاعداي بولىپ كەلە الماعان بولدى” دەپ ويلاپ وكىنىشپەن قايتىپ، ەرتەسى وقۋعا اتتانىپ كەتتى. ونىڭ اتتانىپ كەتكەنىنەن حابارى جوق زاۋزات ءدال سول كۇنى ۋادەلى جەرگە “بۇگىن كەلىپ قالاما؟” دەپ تاعى دا باردى. ەشكىم جوق، ۇلكەن ءبىر قاراعايدىڭ تۇبىندەگى دىمقىل توپىراقتى جاسىل شىمدى توزدىرا تۇسكەن ات تۇياعىنىڭ مورىنەن قاراكەردىڭ ءىزىن تانىپ، اراعا دانەكەر بولعان سۇيىكتى جانۋاردىڭ بۇل ارادا ۇزاق قاڭتارۋلى تۇرعانىن ءبىلدى. “كەشە مەن كەتكەننەن كەيىن كەلگەن ەكەن” دەپ كەزىكپەي قالعانىنا ول دا وكىندى.

سودان كەيىن قىس ءوتتى، جاز ءوتتى زاۋزاتقا قابىلدان حات كەلمەدى. ماحابباتتىڭ كەپتەرىندەي تۋ الىستان تالىعىپ جەتكەن ۇكىلى حاتتار باسقا ەمەس تۋعان اپەكەسى مەن جەزدەسىنىڭ قۇرعان تورىنا ءتۇسىپ، قولدى بولىپ جاتقانىن ەكى جاس تا بىلمەيتىن ەدى. زاۋزات زارىعا حات كۇتتى، ساعىندى، سابىلدى، وكپەلەدى، رەنجىدى، اشۋلاندى، داعدىردى، مۇڭايدى، ويىن سان-ساققا جۇگىرتىپ جۇدەپ تە كەتتى.

تۋعان جەزدەسى مەن اپەكەسى بۇلارعا قاستىق ىستەيىن دەپ ويلاعان جوق-تى. ولار قانداستىق قاقىسىن ادا ەتۋ ءۇشىن “ءتۇزۋ جونگە سالۋ بورىشىمىز بار” دەپ زاۋزاتتىڭ قولىن جىلى سۋعا مالىپ وتىراتىن، اۋىزىنان ايران-شالاپ ۇزىلمەيتىن، توپىراق تىرمالاپ ويدا قالمايتىن، مالشى جىگىتپەن تۇرمىستانۋىن قالايتىن. سوندىقتان قابىلدىڭ ءبىرىنشى حاتى قولعا تۇسكەننەن باستاپ، پوچتاشىعا ساۋعا بەرىپ تاپسىرىپ، حاتتاردى ءوز قولىنا تۇسىرەدى دە، زاۋزات بۇزىلىپ كەتەدى دەپ، وعان جىمىن بىلدىرمەي ماحابباتتىڭ انىقتاماسىنداي تاباق-تاباق قاعازداردى وتقا تاستاپ وتىرادى ەكەن.

اپەكەسى مەن جەزدەسىنىڭ ويىنشا: “قابىل قايداعى ءبىر وقۋ سوققان ازامات، كەيىن ۇيگە قايىرى بولمايدى، وكىمەت قايدا جۇمساسا سوندا كەتەتىن، باسىندا ەركى بولماي تەك بۇيرىق اتقاراتىن عانا ادام” دەپ تۇسىنسە، كەيدە ءتىپتى سول كەزدەگى جاعدايعا قاراپ: “كادر بولۋ دەگەن قاۋىپتى جۇمىس، كورمەيسىڭ بە، تالاي تەكتى ادامدار كادر بولامىز دەپ اقىرى سۇراققا تارتىلىپ سوعىلىپ، سوتتالىپ جازيرالى جايلاۋدان جەر اۋدارىلىپ، قۇم باسىپ جاتقان تارىمعا كەتتى. ونانشا اۋىزىنان ماي، استىنان تاي كەتپەيتىن مالشىنىڭ ءوزى جاقسى” دەپ، اقىلداساتىن دا شەشەسىن رەنجىتىپ الماس ءۇشىن بۇل سىردى وزدەرى عانا ءبىلىپ، زاۋزاتقا “اقىل ايتىپ” ناعاشى اپەكەسىنىڭ ۇلىنا تۇرمىستانۋعا جان-جاقتان قىسىم جاسادى.

ودان كەيىنگى ارالىقتا ۋاقىت ءبارىن وزگەرتىپ جىبەردى. زاۋزاتتا: “قابىل سەرتىندە تۇرماي الدە ءبىر ساباقتاسىمەن ءسوز بايلاسقان بولۋى مۇمكىن” دەگەن كۇمان، قىزعانىش، وكپە-ناز قاتارلى جاندى قينايتىن ماحاببات دەرتىنىڭ قىزۋى اسقىنىپ، كۇرت ەستەن جاڭىلعانداي قابىلعا ءبىر ەگەسۋ سەزىمى پايدا بولدى دا، تۋىستارىنىڭ قولقاسىنا “ماقۇل” دەي سالعان بولاتىن.

سونىمەن بولەسى دولدامەن ۇستاعان وتباسىندا شىنىندا “شىڭىق!” ەتكەن داۋىس شىقپاي بالداي بالا، دارداي مال دا ءبىتتى. اعايىندارى دا رازى. جاسىنان كورىپ كەلە جاتقان ۇيرەنشىكتى مال باعىمشىلىعى مەن وتباسى جۇمىسن زاۋزات تا قومسىنعان جوق، قاتارداعى وتاۋ بولىپ شىعا كەلدى. ءبىراق كوڭىلىندەگى سول ارمان وشپەي، تۇيىنشەك شەشىلمەي قالدى. رەيال ءومىر ءتاتتى قيالدى قيراتىپ، بەينە اساۋ ۇيرەتكەندەي بۇلقىندىرىپ، بۋلىقتىرىپ، تەمىر اۋىزدىق، قىل شىلبىر سالعان سوڭ تۇرمىستىڭ ارباسىنا جەگىلدى دە كەتتى.

كادىمگى اۋىل ايەلدەرىنىڭ قاتارىنا قوسىلعاننان كەيىن، كەيدە وسەكپەن جەتكەن، كەيدە الدە قالاي مۇددەلىك ەسەپپەن جەتكەن حابار-وشارلاردى تىڭداي ءجۇرىپ، ىڭعايىنا كەلگەندە قابىلدىڭ جاعدايىن سۇراستىرىپ، ءوزىنىڭ بولەسىمەن ۇيلەنگەن حابارىن قابىلدىڭ سول كەزدە ەستىگەنىن، ازاپتانىپ رەنجىگەنىن، وقۋىن بىتىرگەن سوڭ عانا ۇيلەنگەنىن، قازىر ماڭىزدى قىزمەت ورىنى، جۇرت اراسىندا بەدەلى بارىن ۇعىسىپ ءبىلدى. ءوزىنىڭ قابىلدى قاتە جازعىرعانىن، قاتە بەكىمگە كەلگەنىن، ءتاڭىرى سيلاعان تاپ-تازا سۇيىسپەنشىلىككە تولى ماحابباتىنان ايرىلعانىن، ارمان قۇسى ەندى قايتا قولىنا قونبايتىنىن ءبىلىپ، ۋداي وكىنشتى ىشىنە ارەڭ سيدىرىپ ءجۇردى. ءبىراق، كىنا مەندە دەپ تۇيىنگەن ونىڭ باياعى سەزىمى سول كۇيىندە “قابىل قايدا جۇرسەدە باقىتتى بولسا ەكەن، پالە-قالاعا ۇشىراماي امان-ساۋ جۇرسە ەكەن، ول تۋرالى ەش جاماندىق ەستىمەسەم ەكەن” دەگەن تىلەگى عانا كوكىرەگنىڭ تەرەڭ قاتپارىندا جاسىرىنىپ قالىپ قالدى. سوندىقتان دا شەشىلمەي قالعان جۇمباقتىڭ جاۋابىن تابۋ ول ءۇشىن ماڭىزدى بولدى.

استىرتىن سۋىرتپاقتاي ءجۇرىپ شىندىعىنا جەتكەندە قابىلدىڭ وزىنە جازعان حاتىنىڭ قولىنا قالاي تيمەگەنىنىڭ انىعىنا جەتتى. جەزدەسى مەن اپەكەسىنە قاتتى رەنجىسەدە، بىرگە تۋعاندىعى ءۇشىن جاۋلاسۋعا قيمادى. اڭقاۋ، نادان جەزدەسىنىڭ اكە-شەشەسىنىڭ اۋرۋدان اۋىرتپالىق كورگەندە ىستەگەن قايىرىن ەسكە الىپ، بەتىن تىرناپ بۇل ءىستى اشكەرەگە شىعارمادى. ءبىر جولى ءمورتى كەلگەندە وكپەلەپ ايتىپ ەدى دۇنيەگە پارىقسىز قارايتىن جەزدەسى “اينالايىن-اۋ، سوعان دا وكپەلەپ ءجۇرسىڭ بە؟ قايتا ماعان راقىمەت ايىتساڭشى. مىنە، ىشكەنىڭ الدىڭدا، ىشپەگەنىڭ ارتىڭدا كىمنەن قور بولىپ ءجۇرسىڭ؟” دەگەن ەدى. ابدەن بولارى بولعاندا، ەكى بالانىڭ اكەسى بولعان قۇداي قوسقان قوساعىنىڭ كوڭىلىنە دە قاياۋ سالىپ نە قىلادى، بولەك ارمانىن ىشىنە بۇگىپ جۇرگەندىگى ءۇشىن وعان دا كىنالى سەزىنەتىن.

مىنە ەندى زاۋزات بايگە الاڭىنىڭ قورشامالى قاشاسىنا سۇيەنىپ جاپ-جاقىن جەردەن باسەكەلەسكەن اتتاردىڭ ۇمتىلا باسقان شابىسىن كورىپ تۇرىپ، ويلاماعان جەردەن الدىعا ءتۇسىپ كەلە جاتقان قاراكەردى ناق تانىعاندا، ۇمىتايىن دەسە دە ۇمىتىلماعان العاشقى ماحابباتىنىڭ قۇپياسى ارمانى مەن وكىنىشىن قاتارلاستىرا ارپالىستىرىپ، ساعىنتىپ قالعان وتكەن ەلەستەردى الدىنا الىپ كەلىپ، جۇرەگى قۇرعىردى تىزگىندەۋگە كوندىرمەي تۋلاتىپ تۇرعان ەدى.

− ءيا ءسات، ءيا ءسات قاراكەر وزسا ەكەن، جاساعان جار بولاكور، قاراكەرگە قايرات بەر!-دەگەن داۋىسىنىڭ قاتتى شىعىپ كەتكەنىن ءوزى دە سەزبەي قالدى ول.

شىن مانىنە كەلگەندە، ونىڭ قابىلعا دەگەن ەسسىز سۇيىسپەنشىلىگى قوزدانۋدان، وعان ءتان نارسەلەردىڭ بارلىعى “ۇشپاقتان كورىنۋىن” تىلەگەن تىلەكتىڭ ءۇنى ەدى ول داۋىسى. سول سەبەپتى قاراكەردى بايگەگە كىم قوسقانىن بىلمەسەدە، سول ءبىر ۇشىراسۋعا سەبەپكەر، العاشقى ماحابباتىنا كۋا بولعان تولپاردىڭ ۇستىندە ءوز جانىن مىنگىزىپ قويعانداي سەزىنەدى، سونىمەن:

− جارايسىڭ قاراكەر، ۇمتىل، ۇمتىل!-دەگەن ايەل زاتىنىڭ داۋىسى، ات قۇمار ەر ازاماتتارىنىڭ داۋىسىنا قوسىلىپ، جىلقى جاندى حالىقتىڭ تۇلپار رۋحىن توبەسىنە كوتەرە قاستەرلەيتىن مىنەزدەرى دۇيىم ەلگە جاريا بولىپ جاتتى.

− قاراكەر، اي، جانۋاردىڭ ۇمتىلىسىن-اي!

− قاركەر، قاراكەر وزدى-دەپ مايدانداعى كورەرمەندەر ۇرانداپ كەتتى.

زاۋزاتتىڭ جانارىنان قۋانىشتىڭ ءمولدىر تامىشىلارى شاشۋعا ارنالعانداي دومالاپ جاتتى. بايگەدەن كەلگەن اتتى جانىنان كورۋگە دۇرلىگە بارعان ادامدارمەن بىرگە زاۋزاتتا بارىپ ءيىن تىرەسكەن كوپتىڭ اراسىنا سىنالانىپ ءجۇرىپ، قاراكەردىڭ قاسىنا جەتتى.

سەرپىندى شابىستان تامباي قىرىق شاقىرىمدى باسىپ كەلگەن قاراكەردىڭ تاناۋى جەلبىرەسەدە، تىنسى ءالى تارىلا قويماعانداي، باسىن جوعارى كوتەرىپ، قوس قۇلاعىن قايشىلاپ تاعى ءبىراز جۇگىرگىسى كەلگەندەي شيرىعىپ سەلتەڭدەپ تۇر. كەستەلى اق جەيدەمەن باسىنا كەستەلى شىتتى ۇكىلەپ تارتقان ون جاسار مولشەرىندەگى ۇل بالا ات ءجۇرىسىنىڭ سوعۋىمەن بىرگە قۋانىشتىڭ اسەرىنەن بولسا كەرەك بەتىنەن قان تاماتىنداي قىزىل كۇرەڭ بولىپ كەتىپتى دە، كۇلىمدەگەندە ەزۋى قۇلاعىنا جەتىپ، ءار كىم قويعان سۇراقتارعا قىسقا جاۋاپ بەرىپ جاتتى. قاراكەردىڭ سۋلىعىنان ۇستاپ، پۇشپاق تىماقتىڭ قۇلاعىن كوتەرە بايلاپ، كەڭ-مول شاپانىنىڭ بەلىن كۇمىس قۇيمالى بەلبەۋمەن شارتا بايلانعان قارا شالدىڭ قاسىنا، ءاي-شايعا قاراماي جەتىپ بارعان زاۋزات، ۇلكەن كىسىگە كەلتە عانا سالەم بەردى دە، قاراكەردىڭ تۇمسىعىنان ەمىرەنە سيپاپ “جارايسىڭ قاراكەرىم” دەپ، قالتاسىنان قول ورامالىن الىپ جاۋدىراعان ەكى كوزىن ءسۇرتىپ جاتقاندا قاراكەر دە تانىپ قويعان ءتارىزدى وقىرانا ءبىر يسكەپ قويدى ونى.

ازدان كەيىن ءيىن تىرەسە قورشاعان اتتىلى-جاياۋ ادامداردىڭ اراسىنان قىستىرىلا ءجۇرىپ كىشكەنتاي قىز بالانى كوتەرگەن جىگىت قاراكەردىڭ قاسىنا كەلگەندە، زاۋزات ونىڭ قابىل ەكەنىن تاني قويدى دا كەيىن شەگىنە بەردى. ونىڭ جانىنداعى سۇلۋشا كەلگەن سۇڭعاق بويلى اققۇبا كەلىنشەك تە شاتتىققا تولى ءجۇزى جايراڭ قاعىپ، الگى قارا شالدى “اتا” دەپ، قابىل كوتەرىپ تۇرعان كىشكەنتاي قىزعا: “بالام، كوردىڭ بە؟ اكەڭنىڭ اتى قانداي ەكەن، اكەڭنىڭ اتى بايگەدەن كەلدى، كوپ اقشا الاتىن بولدى” دەپ جاتقانىنا قاراپ، زاۋزات ونى قابىلدىڭ ايەلى ەكەنىن، انا شالدى ونىڭ اكەسى ەكەنىن ءبىلدى.

قابىل قاراكەردى قورشاعان كوپكە سالەم بەرگەندە اراسىندا تۇرعان زاۋزاتتى تانىعان جوق. اۋىل تىرشىلىگىندەگى كۇندەلىكتى ارپالىستان تىنباي، كۇتىنە الماعان كۇن قاقتاپ، اڭىزعاق ۇرعان زاۋزاتتىڭ بەت الپەتى بۇرىنعى وڭىنەن وزگەرىپ، اجىم تۇسە باستاعان ءجۇزى بارانداپ، ونىڭ ۇستىنە دەنەسى تولسىپ قالعان ەدى. قابىلمەن بۇلايشا كەزىگىپ قالام دەپ ويلاماعان زاۋزات قىسىلىپ قالىپ، كەيىن شەگىنىپ بىرەۋلەردىڭ دالداسىنا ءوتىپ الدى.

قابىلدىڭ قارا شاڭىراعىنا قاراستى ادامداردىڭ كوبى وسى ورتاعا كەلىپتى. ولار ءبىرىن-ءبىرى قۇتتىقتاسىپ مارە-سارە بولعان تۇستا، قابىل قۋىرشاقتاي كيىندىرگەن ءبۇلدىرشىن بالاسىن باسىنان جوعارى كوتەرىپ قاراكەردىڭ ۇستىنە شىعاردى دا:

− زاۋزات بالام، اينالايىن، قانە، اكەڭنىڭ اتىنا ءمىنىپ كور، قانداي ەكەن؟ بۇگىن سەنىڭ تۋعان كۇنىڭدە قاراكەر بايگەدەن كەلدى، بۇل اتتى سەنىڭ تۋعان كۇنىڭە تارتۋعا بەردىم-دەدى.

− اكە، اتتى ۇيگە الىپ كەتەيىكشى، جاقسى ەكەن، مەن ونى ويىنشىقتارىمنىڭ جانىنا تۇرعىزىپ قويامىن-دەدى سۇيكىمدى بالا.

قالاداعى قابات ۇيگە اتتى اكەتەمىن دەگەن ءسابيدىڭ ويىن قىزىق كورگەن اتاسى مەن جانىندا تۇرعانداردىڭ ءبارى كۇلكىگە قارىق بولىپ، “تۋعان كۇنىڭ قۇتتى بولسىن زاۋزات” دەسىپ، سابيگە اق تىلەكتەرىن ارناپ جاتتى.

قاراكەردى قورشاپ تۇرعان ادامداردىڭ اراسىندا الدىعا شىعۋدان جاسقانا قاراپ تۇرعان زاۋزات، قابىلدىڭ سۇيكىمدى بالاسىنىڭ اتى دا “زاۋزات” ەكەنىن ەستىگەندە ەسىنەن تانا جازدادى. قابىلدىڭ باقىتتى وتباسى بار ەكەنىن كورگەندە، ونىڭ وتىنا سۋ بولىپ شاشىلۋدىڭ ادامگەرشىلىككە سيمايتىنىن، ءتاڭىرىنىڭ مەنشىگىنە بەرگەنى، تەك عانا قابىلعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قۇپيا دا ساقتاۋعا كونگەن ءوز جۇرەگى ەكەنىن ءبىلدى. ەگەر جۇرەگىندە جاتقان وسى سىر اشكەرەلەنىپ قالسا، ءوز سەزىمىنە جول بەرسە، مىنا دۇنيە بىلىعىپ كەتەتىندەي، ءوز قۇرساعىنان جارىپ شىقان ەكى قۇلىنى نە بولار ەدى، اناۋ كىناسىز كىشكەنتاي زاۋزات نە بولار ەدى، تىپ-تىنىش ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ەكى وتباسى نە بولار ەدى؟ وسىلار ويىنا كەلگەندى “جو-جوق، ەندى ەلدى شۋلاتىپ، كارى اتا-انا، جاس بالالاردان قارعىس الۋىمنىڭ قاجەتى جوق، تەك ول امان بولسىن” دەدى ىشىنەن. بايگەگە تۇسكەن قاراكەردى كورگەندە، جان دۇنيەسىنىڭ قاتپارلى قالتارىسىندا جاتقان الدە قاشان تەرەڭگە جاسىرعان سەزىمىنىڭ تۋلاپ شىعا كەلگەنىن ەندى سەزگەن ول قايتا جاسىرۋعا تىرىستى. قايتسەدە قابىلدى ەشقانداي جاماندىققا دا جايسىزدىققا دا قيمايتىن، وعان ىلعاي جاقسىلىق تىلەيتىن ەدى. اسا ىستىق ماحابباتتىڭ بوداۋىنا، ءوز ەركىن قۇرباندىققا شالىپ، قابىلدىڭ باقىتىن ءبۇلدىرىپ الماۋ ءۇشىن اقىرىن عانا شەگىنىپ كەتۋگە بەكىندى.